In reactie op mijn lezing tijdens de Haamstedeconferentie stelt Abdul Haq Compier (RD 4-9) dat de joods-christelijk-islamitische cultuur, die ik afwees, altijd al in Europa bestaan heeft. Hij stelt het zo voor als zouden wij onze beschaving nagenoeg geheel aan de zegenrijke doorwerking van de islam te danken hebben. Als het om het westerse christendom gaat, noemt hij alleen voorbeelden die deze godsdienst ontluisteren. Hij stelt ten slotte dat het voor ons allemaal beter zou zijn als de moslims in ons midden weer hun Koran gingen volgen. Dat is nog maar de vraag.Ik zou me ervan af kunnen maken door te zeggen dat Compier zich rekent tot de ahmadiyya’s, een islamitische sekte die de islam geherdefinieerd heeft tot een vreedzame godsdienst en een afwijkende versie van de Koran hanteert. De ahmadiyya’s worden door gewone moslims gezien als ketters. Dus als Compier het over ”de islam” heeft, is dat de ahmadiyya-islam. Dat is een andere islam dan die waar ik over sprak. Maar dat terzijde.

Veroveringsdrang
Natuurlijk zijn er vanuit de islamitische wereld positieve invloeden geweest op de westerse wereld. Die lagen vooral op het vlak van de wetenschap. En de koffie hebben we ook aan de Arabieren te danken - een dagelijks genot! Maar Compier doet de geschiedenis geen recht als hij suggereert dat de groei van de islam een bevrijdingsoorlog was die vergeleken kan worden met de manier waarop Nederland zich van het Spaanse juk ontdeed. In elk geschiedenisboek kan men lezen dat de ongekend snelle opmars van de islam in de eerste eeuw na Mohammeds dood verklaard moet worden uit een godsdienstig geïnspireerde drang tot verovering en kolonisatie. Wanneer nodig werd daarbij geweld gebruikt (de jihad).

Zeker, daar waar de islam zich vestigde, betekende dat niet overal een verslechtering voor de mensen die er woonden. Maar uiteindelijk werden alle niet-moslims als tweederangsburgers behandeld, waarbij de opgelegde beperkingen aanzienlijk waren. Tot op de dag van vandaag zijn de gevolgen daarvan zelfs in een land met een relatief ’mild’ islamitisch klimaat als Turkije diep ingrijpend. Van echte geloofsvrijheid voor christenen kan daar niet gesproken worden.

Reclameverhaal
Als we terugkijken in de geschiedenis van islam en christendom kunnen we gemakkelijk een reclameverhaal voor een van beide ontkrachten door te wijzen op wat in naam van die godsdienst verkeerd gedaan is. Aanhangers van elke godsdienst moeten eerlijk terugkijken en bereid zijn te erkennen wat fout gegaan is. Protestanten hebben het al lange tijd niet meer opgenomen voor kruistochten en ketterdoding. Onder moslims daarentegen wordt op de veroveringen in de glorietijd van de islam nog steeds met trots teruggekeken.

Afgezien van de geschiedenis leven er in de breedte van de islam nog altijd opvattingen die onze cultuur niet kunnen verrijken. Denk aan de positie van vrouwen, de behandeling van homoseksuelen en de bejegening van afvalligen. En wat zegt de door Compier zo geroemde Koran? „O gelovigen (moslims), maakt u de joden en de christenen niet tot vrienden” (soera 5:51). Soms moeten we maar eerlijk zeggen dat beschavingen hier en daar botsen.

De auteur is lobbyist voor Woord en Daad. Hij schreef dit artikel op persoonlijke titel.