Verkiezingen lakmoesproef voor Sierra Leone
FREETOWN - Het West-Afrikaanse land Sierra Leone kiest zaterdag een nieuwe president en een nieuw parlement. Het land gaat sinds de verwoestende burgeroorlog van 1991-2002 voor de tweede maal naar de stembus. De stembusgang geldt als een lakmoesproef.
De verkiezingen van zaterdag betekenen een cruciaal moment voor Sierra Leone om definitief af te rekenen met het conflictueuze verleden. Wanneer de nieuwe regering niet met een krachtig hervormingsprogramma komt, vormen nieuwe conflicten zelfs een „serieuze mogelijkheid”, aldus Carolyn Norris van de gerenommeerde denktank International Crisis Group. De tolerantie van de bevolking ten opzichte van slecht bestuur en onevenwichtige economische ontwikkeling is volgens Norris aan het opraken.De VN-gezant voor Sierra Leone, Victor Angelo, liet tegenover persbureau Reuters weten dat „er veel op het spel staat.” Hij noemt het van groot belang dat de verkiezingen goed verlopen. „Het gaat over de toekomst van een land na vele jaren van diepe crisis, vele jaren van een extreem wrede burgeroorlog.” Het zijn de eerste verkiezingen sinds het vertrek van de VN-vredesmacht in 2005.
De nieuwe regering staat voor de taak de vrede te bewaren en de economie en de infrastructuur weer op te bouwen. Vorig jaar boekte het land weliswaar 7 procent economische groei, maar zeker 65 procent van de bevolking is nog altijd werkloos. Vooral onder jongeren -40 procent van het electoraat- is de werkloosheid groot. Een VN-rapport uit mei noemde het hoge percentage jeugdwerkloosheid „een van de belangrijkste bedreigingen voor de kwetsbare stabiliteit van het land.”
De huidige situatie in het land wordt als redelijk stabiel aangemerkt, maar helemaal rustig is het in de aanloop naar de verkiezingen niet. Om te beginnen vormt de datum van de verkiezingen, midden in het regenseizoen, een punt van conflict. In augustus zijn de wegen moeilijk begaanbaar en valt een groot deel van het openbare leven stil, waardoor stemmen er voor veel mensen er niet gemakkelijker op wordt. De oppositie stelde daarom voor de verkiezingen te verdagen naar december, maar dat voorstel wees de kiescommissie af. Wel beloofde de commissie meer stemlokalen te openen.
Daarnaast zijn er meldingen van geweld, met name tussen aanhangers van de regerende Volkspartij voor Sierra Leone (SLPP) en een afsplitsing, de Volksbeweging voor Democratische Verandering (PMDC). Het nationale leger kwalificeert de toestand echter als „relatief kalm.” In Freetown maant de politie het volk via megafonen gewelddaden achterwege te laten. Ook politieke leiders en artiesten hebben opgeroepen tot vreedzame verkiezingen. De International Crisis Group oordeelde in een rapport dat de kiescommissie al goed werk heeft geleverd en vertrouwen heeft gewekt onder de bevolking. Grote vraag is echter of het ook bij de bekendmaking van de uitslagen rustig blijft.
De zittende president Ahmed Tejan Kabbah van de SLPP is zaterdag niet herkiesbaar. Hij heeft vicepresident Solomon Berewa naar voren geschoven als SLPP-kandidaat. Deze zegt te rekenen op „65 tot 75 procent” van de stemmen. „De tekenen zijn zeer duidelijk, we gaan een enorme overwinning behalen”, liet hij tegenover de BBC weten.
Anderen, zoals zijn belangrijke rivaal Ernest Koromo van oppositiepartij APC, zijn daar nog niet zo van overtuigd. Hij blijkt hoge ogen te scoren. Ook Charels Mangai van de PMDC geldt als een kanshebber.
Sierra Leone
Hoofdstad: Freetown.
Oppervlakte: 2 keer Nederland.
Inwoners: 6,1 miljoen (schatting CIA World Factbook, juli 2007).
Religies: islam (60 procent), animisme (30 procent), christendom (10 procent).
Taal: Engels; daarnaast: Temne, Mende en Creools.
Exportproducten: diamant, goud, cacao, koffie, vis. Economische groei: 7,1 procent (2006).
Geschiedenis: Onafhankelijk van Groot-Brittannië in 1961. President Siaka Stevens vormt land in 1978 om tot een eenpartijstaat. Stevens treedt in 1985 af en kiest Joseph Momoh als zijn opvolger. Het Verenigd Revolutionair Front (RUF) begint in 1991 een opstand tegen Momoh, waarna een burgeroorlog uitbreekt die tot 2002 duurt en zeker 50.000 levens eist. Bij verkiezingen in 2002 behaalt de huidige president, Ahmad Tejan Kabbah, meer dan 70 procent van de stemmen.