Dat blijkt uit controles van de Arbeidsinspectie in bijna alle Nederlandse ziekenhuizen en ruim 250 verpleeg- en verzorgingshuizen waarvan de resultaten dinsdagmorgen zijn gepubliceerd. Bij afdelingen met kankerpatiënten kwamen de inspecteurs overtredingen tegen in de omgang met cytostatica, kankerremmende medicijnen. Het personeel draagt bij de toediening van deze stof geen handschoenen of overschort.De medewerkers weet ook niet wat te doen bij calamiteiten of voeren het afval niet veilig af. Blootstelling aan deze stoffen is gevaarlijk, omdat ze kankerverwekkend zijn.

Ook de bescherming tegen narcosegassen laat te wensen over, constateert de inspectie. Bij ruim de helft van de onderzochte operatiekamers en chirurgieafdelingen is iets mis: de ventilatie in behandelruimtes is gebrekkig of maskers en afzuigapparatuur worden niet gebruikt. Narcosegassen kunnen leiden tot vruchtbaarheidsproblemen of aangeboren afwijkingen bij kinderen.

De lichamelijke overbelasting blijft ook een probleem, zo blijkt uit het rapport van de inspectie. Van de verpleegkundigen op afdelingen als interne geneeskunde, intensive care en op de operatiekamers heeft 70 procent lichamelijke klachten aan rug, nek en benen.

Gebruik van tilliften, glijlakens en elektrisch in hoogte verstelbare bedden kan deze klachten verminderen. Vaak zijn deze onvoldoende beschikbaar of blijven ze ongebruikt. Ook in verpleeg- en verzorgingshuizen is lichamelijke belasting de grootste ziekmaker.

De Arbeidsinspectie moest nu bij circa 200 van de 800 gecontroleerde afdelingen in ziekenhuizen een betere bescherming eisen.

Bij eerdere inspecties in 2000 en 2003 bleek dat zorginstellingen nauwelijks bezig waren met goede arbeidsomstandigheden. Sindsdien zijn wel middelen ontwikkeld om gezonder te werken, maar deze moeten in de praktijk nog beter worden toegepast in de instellingen.

Ziekenhuizen doen steeds meer tegen toenemende agressie van patiënten, familie en bezoekers, zo stelde de inspectie vast. Toch blijven soms belangrijke maatregelen achterwege. Zo krijgt het personeel niet altijd genoeg training en voorlichting, ontbreken er soms alarmsystemen of is er geen nazorg.

Ruim driekwart van de werknemers heeft met agressie en geweld te maken, een kwart zelfs wekelijks. Vooral op de afdelingen spoedeisende hulp is dit een probleem. In verpleeg- en verzorgingshuizen worden vier op de tien verzorgenden dagelijks of wekelijks uitgescholden, bedreigd, geslagen of geschopt.

In de verpleeg- en verzorgingshuizen bleek dat een derde van het personeel onvoldoende beschermd wordt tegen besmetting met ziektes zoals hepatitis B en C of hiv. Ook noemt de inspectiedienst het onaanvaardbaar dat instellingen niet altijd ontruimingsoefeningen houden, terwijl juist bewoners van de tehuizen zichzelf vaak niet kunnen redden.