„Jongeren willen geen slappe verhalen”
„Neem les bij de paus.” Dit advies -het wekte enige hilariteit op- gaf prof. dr. H. J. Selderhuis dinsdag aan predikanten, voorgangers en jeugdwerkleiders. „Hij gebruikt geen gel. Hij heeft geen combo. De paus gebruikt een liturgie van 1800 jaar oud. Maar als hij een mis bedient, komen daar 100.000 mensen op af. De man staat ergens voor. Het is geen vaag gedoe. Hij heeft een duidelijk standpunt.”
De hoogleraar van de christelijke gereformeerde Theologische Universiteit in Apeldoorn sloot dinsdagmiddag met een lezing over ”Van visie naar de kerkelijke praktijk” de tweedaagse kerk- en jeugdconferentie in Dalfsen, een initiatief van Ronduit, de jongerenorganisatie van de EO, af.
Dat moest, zoals hij zelf vaststelde, wel een teleurstelling worden. „Ik kan u niet in een halfuur een lijstje praktijktips geven zodat u alle vragen over jongeren en de kerk beantwoord krijgt en tegelijk oplossingen meekrijgt waarin je binnen een week alle knelpunten in je gemeente opgelost.”
Dat is volgens hem ook niet zo erg. „Mensen die ondervoed zijn, komen na één diner ook niet meteen weer op krachten. Daar is tijd voor nodig.”
Verder zijn alle gemeenten verschillend en is iedere jongere anders. Aansluitend bij het thema van de conferentie, ”Brood op de plank?!”, zei hij: „Als het over brood gaat, blijkt dat reformatorische jongeren vragen of er misschien ook een beetje hagelslag op mag, terwijl veel evangelische jongeren vragen of er misschien wat meer brood onder de jam mag. Ze zitten dus op dezelfde lijn. We zijn hier gekomen uit allerlei kerkelijke windstreken, alles tussen ultrapinkster en ultrarefo. Maar blijkbaar zitten we met dezelfde vraag. We willen allen de jongeren bij de Heere brengen.”
De hoogleraar wees de conferentiebezoekers op het „eeuwenoude” beeld van de kerk als moeder. „Niemand kan God tot Vader hebben dan wie de kerk als moeder heeft. U moet niet meteen beginnen te steigeren als ik dit zeg. Wanneer wij dit nu weer gaan zien, komt er veel goed. Moeder hoeft niet leuk te doen. Ze hoeft niet altijd aantrekkelijk te zijn. Ze moet het thuis wel gezellig maken. Moeder heeft geduld met de kinderen, hebben wij geduld met de jongeren? Ze voedt de kinderen. Patat, maar ook piepers. Jam, maar ook kaas. Cola, maar ook melk. Zij houdt van de kinderen, ook als ze zeggen dat je de stomste moeder bent. Met moeder kun je lachen en bij moeder kun je huilen. Maar moeder zorgt ook voor orde en regelmaat. Ze heeft duidelijke regels. Ze weet wat goed voor je is, ook al ben je het daarmee niet altijd eens.”
Veel jongeren van tegenwoordig willen, aldus prof. Selderhuis, de bijbelse boodschap wat alledaagser horen. „Ze zijn ervan overtuigd dat het niet onbijbels is in de kerkdienst ook andere vormen te gebruiken dan alleen die van minimaal 200 jaar geleden. Vele andere jongeren zijn leuke diensten spuugzat.”
Jongeren willen het Woord horen, aldus de hoogleraar. „Geen slappe verhaaltjes, niet de eigen belevenissen en ervaringen van de voorganger, maar het Woord.” Hij vroeg de predikanten en voorgangers of die daar nog wel de tijd voor hebben. „Neem je nog wel die tien tot veertien uur die je nodig hebt om een preek te maken? Of loopt de weg naar de preekstoel, naar de gespreksgroep altijd langs de McDrive? Snel klaar. Soms lekker. Zelden voedzaam. Zo mag je met het Woord van God en met de jongeren niet omgaan.”
Goed preken zit volgens prof. Selderhuis niet zozeer in de woordkeus, maar vooral ook in de thematiek. „Je kunt het nog zo leuk brengen, nog zo treffend zeggen, nog zo degelijk verwoorden, het Woord moet wel raken aan wat jongeren raakt. En dan begrijpen jongeren heel goed dat zij niet alleen in de kerk zijn en dat het niet altijd over hun thematiek kan gaan. Het zal velen dan genoeg zijn als zij iets merken van de worsteling hen vast te houden, als zij in het gebed meer dan in het voorbijgaan genoemd worden.”
De hoogleraar vindt ook dat de kerk meer is dan de kerkdienst. „Die fixatie op de kerkdienst moet maar eens voorbij zijn. Kunnen jongeren geen bezoeken doen?” Hij stelde voor een subsidie te verstrekken als jongeren eens een weekend weg willen en een stuk bij de kerk aan te bouwen om hun een plek te geven, ook voor door de week.
Hij adviseerde hen die bij het jongerenwerk zijn betrokken normaal te praten, maar niet simpel. „En wees jezelf. Doe je niet jonger voor dan je bent. Wees eerlijk. Houd veel je mond en luister. Bekeer je van de gedachte dat jongeren progressief zijn. Zie in dat er verschil is tussen jongeren de ruimte geven en jongeren hun zin geven.”
