De islamitische geloofsgemeenschap in Denemarken blijft pogingen ondernemen om via de rechter te bewerkstelligen dat het dagblad Jyllands-Posten zich publiekelijk verontschuldigt. Tot dusver heeft de religieuze organisatie -Det Islamiske Trossamfund i Danmark- daarvoor geen gehoor bij de rechters gevonden.De organisatie moest onlangs tevens bakzeil halen in een proces tegen de leider van de populistische Deense Volkspartij. Deze had de religieuze bond beschuldigd van landverraad vanwege de acties die begin vorig jaar leidden tot felle, met geweld gepaard gaande protestdemonstraties van moslims, van Noord-Afrika tot Indonesië, en een boycot van Deense bedrijven.

De rechter sprak de partijleider vrij omdat de bedoelde uitlatingen naar zijn opvatting vallen onder de vrijheid van meningsuiting. Opnieuw een juridische nederlaag voor Islamiske Trossamfund.

Het begrip van Islamiske Trossamfund voor de Deense rechtspraktijk neemt steeds meer af. Het commentaar van de organisatie neemt navenant meer dreigende vormen aan. De bedoeling van de organisatie was om de grenzen van de vrijheid van meningsuiting te toetsen, maar in plaats daarvan blijkt volgens haar dat er uiteindelijk kennelijk helemaal geen grenzen zijn. Althans niet als het gaat om beledigende uitlatingen aan het adres van moslims, zo stelt Trossamfund.

De organisatie beweert verzoening na te streven, maar gerechtelijke uitspraken zouden dat verhinderen. „De neiging van de moslims om de confrontatie te zoeken, wordt daardoor helaas niet kleiner”, heet het in het officiële commentaar op de vrijspraak van leider Pia Kjærsgaard van de Deense Volkspartij.

De dreiging houdt concreet in dat Islamiske Trossamfund mikt op een fatwa, een uitspraak over de zaak van een religieuze leider. Wat dat betekent weet de Britse schrijver Salman Rushie sinds 1989, toen de toenmalige Iraanse ayatollah Khomeini hem vogelvrij verklaarde. Wat het voor Denemarken kan betekenen is bekend sinds februari en maart van vorig jaar. De fatwa wil de islamitische geloofsgemeenschap ’halen’ bij de Egyptische godgeleerde Al-Qaradawi, aan wie veel invloed wordt toegekend omdat hij elke week miljoenen moslimgelovigen toespreekt via de Arabische zender Al-Jazeera.

Zover is het nog niet. Voorlopig wachten de Deense moslims het vonnis af in de zaak tegen de krant die in september 2005 de Mohammedcartoons afdrukte. Het gaat om een beroepszaak van Trossamfund, die de zaak in eerste instantie verloor. De kans dat de eis dat de krant excuses aanbiedt ook in tweede instantie wordt afgewezen, is volgens juristen buitengewoon groot.

Dan staat nog de weg naar Europees Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg open, maar de kans dat de zaak daar aanhangig wordt gemaakt is klein. „We bereiden ons erop voor onze blik naar de imams in het Midden-Oosten te wenden”, aldus woordvoerder Kasem Ahmad van Islamitiske Trosssamfund.

Dat de organisatie als zij geen gelijk krijgt via wereldlijke rechters haar gelijk wil halen bij religieuze leiders, zorgt uiteraard voor de nodige onrust in de Deense samenleving.

Het blijft afwachten welk effect een uitspraak van een religieuze leider vandaag de dag kan hebben, aangezien er naar het oordeel van experts op dit gebied nogal vaak fatwa’s zijn afgekondigd.