Dat blijkt uit een vrijdag gepubliceerde evaluatie van experimenten waarbij kiezers bij de afgelopen verkiezingen in hun gemeente konden stemmen in een stemlokaal naar keuze. Een commissie die de evaluatie heeft begeleid, pleit ook voor een legitimatieplicht. Eerder dit jaar drong de Kiesraad daar ook al op aan in een advies aan staatssecretaris Bijleveld (Binnenlandse Zaken).Kiezers moeten zich nu alleen legitimeren als het stembureau daar expliciet om vraagt. Bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten op 7 maart heeft een kwart van de medewerkers dat wel eens gedaan, omdat er twijfel bestond over de leeftijd of omdat iemand onbetrouwbaar overkwam.

De mogelijkheid om in een willekeurg stemlokaal te stemmen, kan rekenen op veel steun en leidt in deelnemende gemeenten ook tot een hogere opkomst. In maart deden 328 van de 443 gemeenten aan de proef mee. Ruim 10 miljoen kiezers konden daardoor zelf een stemlokaal kiezen. Uiteindelijk heeft 16 procent van hen (6 procent van alle kiesgerechtigden) daar gebruik van gemaakt, vooral omdat het stembureau op de route of dichter bij huis ligt.

De begeleidingscommissie dringt er bij Bijleveld op aan de Kieswet snel te veranderen om het stemmen in een willekeurig stemlokaal landelijk mogelijk te maken. De staatssecretaris neemt daarover echter pas een besluit als het advies binnen is van een commissie die momenteel het Nederlandse verkiezingsproces onderzoekt. Die commissie, onder leiding van oud-minister Korthals Altes, komt in het najaar met voorstellen.