Dit kan volgens critici een omkering betekenen van het besluit in 1954, toen het hooggerechtshof besliste dat rassenscheiding op Amerikaanse scholen strijdig was met de grondwet.Op grond van die beslissing in 1954 werd besloten tot tal van zogeheten ”affirmative action”-programma’s (positieve discriminatie), die ertoe moesten leiden dat scholen gemengd zouden worden. Te gemengd volgens sommige ouders, die in Louisville en in Seattle naar de rechter stapten. Omdat scholen gebonden zijn aan de richtlijnen van eerdergenoemde affirmative actionprogramma’s hebben blanke ouders volgens hun klacht soms onvoldoende speelruimte om te beslissen over de vraag wat de geschiktste school is voor hun eigen kinderen.

In lagere rechtbanken kregen de ouders ongelijk, maar het hooggerechtshof gaf de ouders donderdag gelijk. „Dit betekent in feite herinvoering van rassenscheiding op Amerikaanse scholen”, aldus een eerste reactie van de zwarte senator Barack Obama, een van de belangrijkste Democratische kandidaten voor de presidentsverkiezingen van volgend jaar. Hij krijgt in feite steun van rechter Stephen Breyer, die de beslissing van de meerderheid van zijn collega’s kritiseert.

„Deze beslissing ondermijnt de rassenintegratie op Amerikaanse scholen zoals die in de praktijk werd gebracht sinds de beslissing van 1954”, aldus Breyer. Opperrechter John Roberts en de meerderheid van het hof waren echter van mening dat de factor ras op geen enkele manier een rol mag spelen, omdat dit in strijd zou zijn met het beginsel van gelijke rechten zoals dat is vastgelegd in de Amerikaanse grondwet.

„De gelijke rechten van elke Amerikaanse burger worden zowel door de meerderheid als door de minderheid naar voren gebracht om hun gelijk te halen”, aldus professor Jack Greenberg, hoogleraar aan de Columbia University in New York. Hij wijst er overigens op dat rechter Anthony Kennedy zich wel bij de meerderheid heeft aangesloten, maar in een afwijkende opinie ruimte heeft gelaten om het beginsel van rassenintegratie -en daarmee de factor ras- toch nog een rol te laten spelen in het schoolbeleid zowel voor wat betreft het toelatingsbeleid als bij speciale programma’s.

De beslissing van het hooggerechtshof is duidelijk het gevolg van de recente benoemingen door president Bush van conservatieve rechters zoals John Roberts en Samuel Alito. Twee jaar geleden weigerde het hof in de oude samenstelling namelijk een vergelijkbare kwestie betreffende een klacht van een middelbare school in Massachusetts op de agenda te zetten. Maar sinds die beslissing is de liberale rechter Sandra O’Connor opgestapt en is opperrechter William Rehnquist overleden. Voor hen zijn Roberts en Alito in de plaats gekomen, waarmee het conservatieve kamp binnen Amerika’s hoogste rechtscollege duidelijk werd versterkt.