Nauwelijks verandering in relatie Moskou-NAVO
MOSKOU - Het bezoek van NAVO-secretaris-generaal De Hoop Scheffer aan Rusland heeft de relatie tussen de verdragsorganisatie en Moskou nauwelijks verbeterd.
De NAVO-topman gaf na afloop van een onderhoud met de Russische president Vladimir Poetin toe dat er over problematische onderwerpen, zoals de kwestie rond de Amerikaanse plannen voor een raketafweersysteem in Europa, niet veel toenadering was. Ook de Russische houding ten opzichte van eventuele zelfstandigheid van Kosovo, waar Moskou tegen is, is niet veranderd.Poetin verklaarde overigens dat het „heel natuurlijk” is dat er problemen zijn in de verhouding tussen Rusland en de NAVO. „In de relatief korte periode van tien jaar zijn wij uit het tijdperk waarin wij tegenstanders waren, beland in het tijdperk waarin wij samenwerken. Dit zware en ingewikkelde werk kan niet zonder problemen verlopen”, aldus Poetin.
De Hoop Scheffer verklaarde op zijn beurt dat de NAVO en Rusland niet zonder elkaar kunnen en dat er geen alternatief was voor een goede verhouding. Hij pleitte er bij Moskou wel voor om niet te tornen aan het CFE-verdrag, het verdrag over de Conventionele Strijdkracht in Europa. Moskou had gedreigd dat verdrag op te zeggen als de VS de plannen voor een raketschild in Polen en Tsjechië opzeggen.
De Russische minister van Buitenlandse Zaken, Sergej Lavrov, liet dinsdag weten dat de NAVO ervoor moet zorgen dat zijn beleid niet tot gevolg heeft dat de Russische veiligheidssituatie erdoor verslechtert. De kwesties moeten worden benaderd op een manier waaruit respect blijkt voor de stabiliteit en veiligheid van de andere partij, zei Lavrov. „Niet door stappen te nemen die van de één de veiligheid vergroten, maar die ten koste gaan van de veiligheid van de ander.”
Secretaris-generaal De Hoop Scheffer van de NAVO zei dat de betrekkingen tussen het trans-Atlantische bondgenootschap en Rusland zijn gebaseerd op discussie en dat het richten van raketten daar geen deel van kan uitmaken. De Hoop Scheffer reageerde daarmee op het recente Russische dreigement om zijn nucleaire arsenaal weer op Europa te richten - net zoals tijdens de Koude Oorlog het geval was. Hij zei echter ook dat de top mogelijkheden biedt om voort te bouwen op successen en om geschillen te beslechten.
De Amerikanen willen een radarbasis bouwen in Tsjechië en raketinstallaties plaatsen in Polen, maar Moskou zegt daarin een grote bedreiging te zien. Poetin bespreekt de zaak volgende maand met president George Bush tijdens een bezoek aan de Verenigde Staten. Poetin heeft voorgesteld om de Amerikanen gebruik te laten maken van een door de Russen gebruikte radarinstallatie in Azerbeidzjan en Bush heeft gezegd Poetins voorstel in overweging te zullen nemen. De Amerikanen hebben echter al wel te kennen gegeven de plannen voor Polen en Tsjechië niet te zullen wijzigen.
Het CFE-verdrag voor wapenbeheersing werd in 1990 getekend en in 1999 geamendeerd om recht te doen aan veranderingen ten gevolge van het uiteenvallen van de Sovjet-Unie. Rusland heeft de geamendeerde versie geratificeerd, maar de VS en andere NAVO-landen weigeren dat te doen voordat Moskou de troepen heeft weggehaald die het in de voormalige Sovjetrepublieken Moldavië en Georgië heeft gestationeerd. Volgens Rusland is die eis erbij gesleept. De Hoop Scheffer zei dinsdag dat hij het betreurt dat Rusland de toekomst van het CFE-verdrag in gevaar brengt.