Hamas heeft de afgelopen week de macht gegrepen in de Gazastrook en daar Fatah-instellingen overgenomen. Fatah heerst nu op de Westoever, waar ongeveer twee miljoen mensen wonen. In Gaza wonen er zo’n 1,4 miljoen. Zo’n vijftig hoge Fatah-leiders die de Gazastrook zijn ontvlucht, zijn inmiddels aangekomen in Ramallah, op de Westoever.De Palestijnse president Mahmoud Abbas riep donderdag vanaf de Westoever de noodtoestand uit, ontsloeg premier Ismail Haniyeh van Hamas en ontbond de door Hamas en Fatah gevormde regering van nationale eenheid. Haniyeh sprak van een overhaaste beslissing en zei het besluit van Abbas te zullen negeren.

Vrijdag benoemde Abbas de partijloze Salam Fayyad, minister van financiën in de ontbonden regering, tot nieuwe premier. Fayyad is momenteel hard bezig een nieuwe regering samen te stellen.

Haniyeh heeft inmiddels hoge veiligheidsfunctionarissen die loyaal zijn aan de president vervangen door Hamas-getrouwen. Abbas weigert gehoor te geven aan een oproep van de Arabische Liga om met Haniyeh om de tafel te gaan zitten.

Abbas heeft van de Amerikanen te horen gekregen dat steun aan de Palestijnse regering zal worden hervat als daar niet langer Hamas–ministers onderdeel van uitmaken. Medewerkers van Abbas hebben dat zaterdag gezegd. De president had zaterdagmorgen op de Westoever een ontmoeting met de Amerikaanse consul in Jeruzalem. Die vertelde hem dat de Verenigde Staten hem steunen en dat het internationale hulpembargo zal worden opgeheven zodra een nieuwe regering is gevormd zonder betrokkenheid van Hamas. De Europese Unie heeft eveneens laten weten achter Abbas te staan.

In de Gazastrook heeft een menigte zaterdag de woning van wijlen Yasser Arafat geplunderd. De woning, die al sinds 2001 leegstond, was een van de belangrijkste Fatah-symbolen in Gaza. Arafat was de oprichter van Fatah en de belangrijkste Palestijnse leider gedurende de vier decennia voorafgaand aan zijn dood in 2004.

Bij de grensovergang Erez, tussen Israël en de Gazastrook, zijn zaterdag tientallen Palestijnen bijeengekomen die de Gazastrook willen verlaten. Israël zegt enkele Palestijnen te hebben doorgelaten uit humanitaire overwegingen, maar dat de overgang inmiddels is gesloten. Bij de grensovergang werden zaterdag verschillende Palestijnse politiebureaus geplunderd door honderden mensen.

Israël maakte zaterdagmiddag bekend de grensovergang Karni open te zullen stellen zodat voedsel en hulpgoederen naar de Gazastrook kunnen worden vervoerd. Het besluit is volgens minister van openbare veiligheid Avi Dichter genomen op humanitaire gronden. Volgens Dichter moet de Gazastrook nu Hamas er de scepter zwaait echter wel beschouwd worden als ’terroristische entiteit’ en zal er meer moeten worden gedaan om de smokkel van wapens, uit Egypte, tegen te gaan.

De Egyptische minister van buitenlandse zaken Ahmed Aboul Gheit heeft de machtsovername door Hamas in Gaza zaterdag illegitiem genoemd. ‘Vanuit Egyptisch oogpunt is er maar één Palestijnse regering, en dat is de regering die is gevormd door president Abu Mazen’, zei Gheit, refererend aan Abbas. Egypte vreest dat Hamas in de Gazastrook een islamitisch ministaatje wil oprichten.