Voorwaarden voor deelname zijn dat bewezen is dat de Iraakse dictator Saddam Hussein massavernietigingswapens heeft en dat de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties militaire actie goedkeurt. Zonder VN-stempel daalt de Nederlandse instemming naar rond de 40 procent.

Dat blijkt uit een groot opinieonderzoek dat door twee Amerikaanse instellingen is uitgevoerd in zes Europese landen en in de Verenigde Staten. De instemming onder de 1000 ondervraagde Nederlanders is opmerkelijk hoog. In Duitsland is bijvoorbeeld maar een op de drie van mening dat Duitsland mee moet doen met een aanval op Irak.

Voor de Nederlanders maakt het niet veel uit of er veel of weinig westerse slachtoffers vallen. Anders wordt het als de Amerikanen Saddam Hussein willen aanvallen zonder instemming van de Veiligheidsraad. Dan daalt de animo voor Nederlandse deelname naar 42 procent bij een verwachting van veel westerse slachtoffers. Opvallend is dat de animo nog verder daalt (34 procent) als er naar verwachting weinig westerse slachtoffers vallen.

Uit het onderzoek blijkt verder dat 59 procent van de Nederlanders gelooft dat de aanslagen van 11 september deels te wijten zijn aan de Amerikaanse buitenlandse politiek. Vervolgens gelooft 27 procent dat de VS de aanslagen gebruiken om de rest van de wereld hun wil op te leggen, terwijl 57 procent denkt dat de Amerikaanse regering bezig is haar land tegen verdere aanvallen te verdedigen.

Uit het onderzoek onder 6000 Europeanen en ruim 3000 Amerikanen blijkt dat aan beide zijden van de Atlantische Oceaan een vergelijkbare kijk op de wereld overheerst. „Ondanks de verhalen over meningsverschillen tussen de Amerikaanse en Europese regeringen blijkt uit onze enquête dat er meer overeenkomsten dan verschillen bestaan in de manier waarop Amerikanen en Europeanen tegen de wereld aankijken”, zegt de voorzitter van het German Marshall Fund, een van de twee onderzoeksinstellingen.

Op de vraag naar de belangrijkste bedreiging voor de komende tien jaar antwoorden Europeanen en Amerikanen vrijwel gelijk. Het internationaal terrorisme, door Irak gemaakte massavernietigingswapens en islamitisch fundamentalisme worden vaak genoemd. De komst van grote aantallen immigranten of vluchtelingen wordt veel minder als een bedreiging gezien, vooral in Nederland, Duitsland en Frankrijk.