„Gemeenten moeten meer ruimte krijgen voor lokale belastingen, zodat ze minder hun hand hoeven op te houden bij de ministeries in Den Haag", zei Van Aartsen woensdag in een toelichting op zijn advies. „ We moeten echt een einde maken aan de totaal scheve verhouding waarbij gemeenten niet over hun eigen belastinggebied gaan".Momenteel halen gemeenten een vijfde van hun inkomsten zelf binnen. Minder dan de helft van dat bedrag komt uit lokale belastingen. Volgens Van Aartsen kunnen de lokale heffingen in 2015 tot 40 procent van de gemeentelijke inkomsten uitmaken. Hij benadrukte dat het een verschuiving van belastingheffing betreft en geen verhoging.

Het Platform Nederlandse Detailhandel is fel gekant tegen het voorstel. De belangenbehartiger vreest dat gemeenten winkeliers als melkkoe zullen gebruiken voor lokale belastingen.

De commissie-Van Aartsen heeft in opdracht van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) bekeken hoe gemeenten zelfstandiger kunnen opereren. Zijn aanbevelingen over de lokale belastingen werden woensdag met applaus onthaald tijdens het jaarcongres van de VNG.

De belangenvereniging van gemeenten heeft eerder deze week al een akkoord gesloten met minister Guusje ter Horst van Binnenlandse Zaken. Daarin staat dat gemeenten meer speelruimte krijgen. Onderdeel van de afspraken is dat het ministerie van Binnenlandse Zaken niet langer het maximum van de onroerendezaakbelasting (ozb) bepaalt. Die regeling leidde tot schrikreacties, onder meer van de Vereniging Eigen Huis.

De commissie-Van Aartsen stelt voor dat gemeenten alle taken op zich nemen die ze zelf kunnen behappen. Dat zou ook wettelijk moeten worden vastgelegd. In de praktijk betekent dit dat de rijksoverheid op heel wat terreinen nog beleid moet decentraliseren, aldus Van Aartsen. De gemeenten buigen zich in september over zijn voorstellen.

Tijdens het jaarcongres werd woensdag ook besloten dat het VNG-bestuur zich niet mag uitlaten over het minimumaantal inwoners dat wenselijk is voor een gemeente. Een motie van de gemeente Nederweert met deze strekking werd bij acclamatie aangenomen. Het VNG-bestuur heeft zich zelf ook achter de motie geschaard.

Nederweert voerde de afgelopen dagen een groep van tientallen gemeenten aan, die zich keerden tegen uitspraken van VNG-directievoorzitter Ralph Pans. Hij heeft vorige week gezegd dat Nederland uiteindelijk toe zou kunnen met honderd tot tweehonderd gemeenten, die elk minimaal 60.000 inwoners tellen. Momenteel heeft Nederland 443 gemeenten.Het Nijmeegse raadslid Stijn Verbruggen (31) is tijdens het congres in de Jaarbeurs in Utrecht gekozen tot ’Jong raadslid van 2007’. De PvdA’er ontving de bijbehorende bokaal uit handen van Guusje ter Horst, minister van Binnenlandse Zaken en voorheen burgemeester in Nijmegen.

Burgemeester Annie Brouwer van Utrecht kreeg de Prijs der Gemeenten uitgereikt. Zij is door het VNG-bestuur onderscheiden vanwege haar grote verdiensten voor het lokaal bestuur in Nederland. Het juryrapport roemt de grote bestuurskracht van Brouwer en haar gave om groepen bij elkaar te brengen.