Wat er daarna moet gebeuren, is nog onduidelijk. De Democraten hebben sinds de verkiezingen in november vorig jaar wel een meerderheid in beide kamers van het Congres (Senaat en Huis van Afgevaardigden), maar die meerderheid is niet groot genoeg om een veto van Bush te overstemmen. „Als de president volgende week daadwerkelijk gebruikmaakt van z’n vetorecht, komen wij terecht in wat je zou kunnen noemen een beweeglijk politiek proces”, aldus Democratisch senator Ron Wyden.Sommige Democraten zijn voor een compromis. Men heeft nu duidelijk gemaakt hoe men over de situatie in Irak denkt, en om niet het verwijt te krijgen dat men de troepen in Irak „in de steek laat”, moet extra financiering nu zonder condities goedgekeurd worden. Dat gaat een aantal Democraten echter te ver. „Dan krijgt Bush in feite toch zijn zin en verandert er niets”, meent senator Frank Lautenberg. Zijn partijgenoot John Murphy uit het Huis van Afgevaardigden -een Vietnamveteraan- stelt voor om slechts een deel van het geld dat president Bush vraagt, beschikbaar te stellen.

Dat de Democraten de oorlog in Irak willen beëindigen, werd donderdag duidelijk tijdens het eerste verkiezingsdebat tussen de belangrijkste Democratische presidentskandidaten in Orangeburg in South Carolina. Maar hoe men een eind aan Amerika’s aanwezigheid in Irak maakt, werd minder duidelijk.

Senator Hillary Clinton is bijvoorbeeld voor een gefaseerd vertrek, omdat een plotseling terugtrekken van alle Amerikaanse troepen uit Irak volgens haar „tot een chaos” zou leiden. Maar volgens gouverneur Bill Richardson van New Mexico -VN-ambassadeur onder president Bill Clinton- is dat uitstel van executie. „Deze oorlog van Bush is een catastrofe en wij moeten daar zo snel mogelijk weg”, aldus Richardson.

Volgens een opiniepeiling van The Wall Street Journal is 56 procent van de Amerikanen het met de Democraten eens dat er voor de Amerikaanse troepen in Irak geen zinvolle taak meer is weggelegd. Washingtons topgeneraal in Irak, David Petraeus, waarschuwde donderdag echter voor een overhaast vertrek. Dat leidt volgens hem onvermijdelijk tot een escalatie van het sectarisch geweld in Irak. Erger nog, volgens Republikeins senator Mitch McConnell: „Een overhaast vertrek uit Irak is zoveel als een onvoorwaardelijke overgave van Irak aan onze terroristische tegenstanders.”

Dat is ook het argument dat de afgelopen weken herhaaldelijk werd benadrukt door het Witte Huis. Dat krijgt er overigens fiks van langs in een boek (”At the Center of the Storm”) van oud-CIA-directeur George Tenet. Volgens Tenet is er in 2002 binnen het Witte Huis „geen serieuze discussie” gevoerd over de vraag of het regime van Saddam Hussein eigenlijk wel een acuut gevaar vormde voor Amerika. Tenet beschuldigt vooral vicepresident Dick Cheney en neoconservatieven zoals Paul Wolfowitz en Douglas Feith ervan de invasie van Irak „erdoor te hebben gedrukt.”

Dat zelfs de CIA in die periode dacht dat Bagdad over massavernietigingswapens beschikte, was volgens Tenet een ”slam dunk”, een uitgemaakte zaak. Hij erkent dat hij die uitdrukking toen gebruikt heeft, maar hij zegt dat die uitdrukking later uit haar verband werd gehaald „om de CIA tot zondebok te maken voor een beslissing die in feite allang gevallen was.”

Met name vicepresident Cheney heeft zich volgens Tenet hieraan schuldig gemaakt, aldus Tenet. Hij erkent overigens ook eigen fouten. De CIA had onder zijn leiding eind 2002 het Witte Huis „een veel genuanceerder beeld van de Iraakse situatie moeten presenteren”, erkent Tenet. In een eerste reactie wees Witte Huiswoordvoerder Gordon Johndroe Tenets beschuldigingen donderdag nadrukkelijk van de hand.