Drama in Blacksburg moeilijk te voorkomen
BLACKSBURG (AP) - Maandagochtend om 07.15 uur vond op de campus van de technische universiteit van Virginia de eerste schietpartij plaats, in een studentenflat. Toch duurde het nog ruim twee uur, tot 09.26 uur, voordat er door de universiteit een e-mail werd rondgestuurd naar alle studenten om hen te waarschuwen dat er een schietpartij gaande was.
De tweede schietpartij voltrok zich omstreeks 09.45 uur. De meeste slachtoffers hebben die e-mail dus nooit kunnen lezen.De politie zou later zeggen dat zij ervan uitging dat de eerste schietpartij, waarbij twee mensen het leven lieten, geweld in de relatiesfeer betrof. Om redenen die niet bekendgemaakt zijn ging de politie er voorts van uit dat de schutter het campusterrein nadien verlaten had. De eerste lesronde ging vervolgens om 08.00 uur normaal van start. De zwaarbewapende schutter kon zodoende ongehinderd het 800 meter verderop gelegen lesgebouw Norris Hall binnenlopen en een bloedbad aanrichten.
Om 09.55 uur zond de universiteit een tweede e-mail: „Blijf alsjeblieft waar je bent. Er is een schutter op de campus. Blijf tot nader order binnen en blijf weg van de ramen”, luidde deze. Inmiddels waren 32 leerlingen omgekomen.
Vragen
Ten aanzien van de veiligheidssituatie rijzen er meerdere vragen: Hoe kan het dat de campuspolitie er zo zeker van was dat de moordenaar het campusterrein na de eerste schietpartij verlaten had? Waarom duurde het twee uur voordat het waarschuwingssysteem in werking werd gesteld met die eerste e-mail? En in algemenere termen: kan een onderwijsinstelling zich wel op een dergelijke crisis voorbereiden?
Volgens de rector van de universiteit, Charles Steger, was er na het eerste incident geen enkele aanleiding om te vermoeden dat er nog iets veel ergers stond te gebeuren. De studentenflat werd hermetisch afgesloten en van deur tot deur werden de bijna 900 bewoners van de situatie op de hoogte gebracht. Op de vraag waarom de gehele campus niet afgesloten werd, antwoordde Steger dat duizenden studenten die niet op de campus wonen inmiddels arriveerden voor hun eerste lessen, verspreid over het gehele terrein. „Waar houd je ze dan tegen?” vroeg hij zich hardop af. Steger gaf te kennen dat de veiligheidsmaatregelen op de universiteit weliswaar zullen worden aangescherpt, maar dat er niet voor elk klaslokaal een gewapende bewaker neergezet kan worden.
Plan
Deskundigen op het gebied van beveiliging vragen zich nu af of er op de universiteit wel een degelijk plan van aanpak was opgesteld om een crisis als deze het hoofd te bieden, en of dat plan vervolgens getest was. Binnen het plan van aanpak moet communicatie een grote rol spelen, om studenten, ouders, personeel en media van de situatie op de hoogte te stellen. Dat zegt Kenneth Trump, expert op het gebied van beveiliging van scholen. Michael Dorn, veiligheidsadviseur op verschillende universiteiten, zegt dat een noodscenario beproefd moet zijn, en mis kan lopen omdat het personeel en de studenten niet voldoende getraind zijn hoe zij in geval van nood moeten handelen.
Hoe goed je plan ook is, er bestaat geen garantie dat studenten ook gehoor geven aan waarschuwingen. Diane Brown van de Universiteit van Michigan zegt dat het personeel soms moeite heeft om in het geval van een alarm de leerlingen zover te krijgen dat ze een gebouw daadwerkelijk verlaten. Tevens wijst Brown op het open karakter van campusterreinen. Hoewel er voor studentencomplexen vaak toegangspassen vereist zijn, is het zeer gebruikelijk dat iedereen er in en uit kan lopen.
Hogescholen en universiteiten in de VS zijn het er daarom over eens: geen enkel instituut voor hoger onderwijs is immuun voor dit soort geweld, hoe goed voorbereid ze ook zijn.