Prof. Paul sprak donderdagavond in Ede over ”Schriftgezag en exegese van het Oude Testament”. Het was de tweede lezing in een serie studieavonden, georganiseerd door de Theologische Hogeschool van de Gereformeerde Bond en het Instituut voor Gemeenteopbouw en Theologie van de Christelijke Hogeschool Ede (CHE). Tijdens deze bijeenkomsten wordt de actualiteit van de klassiek-gereformeerde visie op de Heilige Schrift van verschillende kanten belicht.Prof. Paul, docent aan de CHE en de Evangelische Theologische Faculteit in Heverlee, nam de geschiedenis van koning Hizkía uit 2 Koningen 18-20 als uitgangspunt. „Teksten in het Oude Testament zijn gegeven in een cultuur die ver van ons afstaat”, constateerde hij. „Het vraagt oefening om door te dringen in de andere cultuur, om te bepalen hoe de boodschap toen is overgekomen. Pas daarna is het mogelijk de betekenis voor ons vast te stellen.”

Voor een juiste exegese is kennis van het Hebreeuws noodzakelijk. Hij verwees naar 2 Koningen 18:4, waar de Statenvertaling (SV) heeft: „en roeide de bossen uit.” Prof. Paul: „Vanuit de archeologie en de taalwetenschap weten we dat het om gewijde palen gaat, om symbolen van de godin Asjera.”

Acheologie
Soms lijken archeologische vondsten te botsen met de boodschap van de Bijbel. Zo kreeg kolonel R. Taylor in Bagdad in 1830 een zeskantige prisma in handen met daarop 487 regels in spijkerschrift. De steen is afkomstig uit 691 voor Christus en vervaardigd op grond van officiële verslagen van de veldtocht van Sanherib.

Er zijn geleerden die het verslag van Sanherib betrouwbaarder achten dan de veel later op schrift gestelde beschrijving in de Bijbel. Met name de wonderlijke nederlaag van het leger van Sanherib zou later verzonnen zijn. Prof. Paul geeft aan dat hier het gelovig verstaan van de Bijbel belangrijk is, en dat er ook allerlei archeologische argumenten zijn om het Bijbelse verslag als betrouwbaarder te zien.

„Het beste is om het verslag van Sanherib niet geïsoleerd te bezien, maar een nauwkeurige vergelijking toe te passen met verslagen van andere overwinningen. Dan blijkt dat zijn zwijgen minstens zo welsprekend is als zijn weergave van de gebeurtenissen. Hij schrijft dat hij Hizkía opgesloten heeft als een vogel in een kooi. Dat betekent dat hij het beleg om Jeruzalem heeft geslagen. Maar hij rept met geen woord over inname van de stad.”

Uit de rest van de tekst blijkt dat de Assyriërs gewoonlijk de steden van afvallige vazallen verwoestten en plunderden, waarbij de rebellerende heerser werd gevangengenomen en gedood. „Maar Jeruzalem is niet verwoest en Hizkía mag koning blijven. Uit deze ongebruikelijke handelwijze kan de conclusie getrokken worden dat Sanherib geen grote overwinning heeft behaald op Hizkía.”

Belijdenis
Binnen de confessie is volgens hem altijd enige ruimte geweest voor verschillende exegeses. „De confessie belijdt het gezag van de Schrift en wil daaraan onderworpen zijn. De belijdenis kan en moet dus worden getoetst aan de Bijbel. De exegeet is gehouden aan de hoofdlijnen van de confessie van de kerk der eeuwen, maar heeft een zekere vrijheid in de uitleg van Bijbelgedeelten.”

Hij constateert dat door eeuwenlange aanvaarding het gezag van de confessie is gegroeid. „Een voorbeeld: op basis van archeologie lijkt het aannemelijk dat de twee stenen tafels met de Tien Geboden twee identieke exemplaren zijn geweest. Toch zegt de Heidelbergse Catechismus -zonder Schriftbewijs- dat de eerste tafel gaat over de houding tegenover God en de tweede over de houding tegenover de naaste (vraag en antwoord 93). Mogelijk dat zo de voor- en achterkant van de tafels verdeeld waren (Exodus 32:15), maar zeker is dit niet. Zulke zaken raken echter niet de inhoud van het belijden.”