Beeld van moslims genuanceerder dan gedacht
AMSTERDAM (ANP) – Nederlanders hebben een genuanceerdere mening over moslims dan uit veel opinieonderzoeken blijkt. Als ondervraagden de kans krijgen uitvoeriger te antwoorden dan bij veel onderzoeken mogelijk is, blijkt dat ze in overgrote meerderheid een systematisch onderscheid maken tussen hun mening over extremistische moslims en die over gematigde aanhangers van de islam.
Dat blijkt uit het proefschrift Taking too much for granted?, waarop Christine Carabain donderdag aan de Vrije Universiteit in Amsterdam hoopt te promoveren. Zij deed haar onderzoek in de maanden direct na de moord op filmregisseur en columnist Theo van Gogh op 2 november 2004. De ondervraagden zeiden de dader, de fundamentalistische moslim Mohammed B., niet als representatief te zien voor alle moslims in Nederland, maar als vertegenwoordiger van een kleine groep radicalen.Tijdens traditioneel opinie–onderzoek wordt in het algemeen aan Nederlanders gevraagd of zij het eens zijn met een stelling als ’verreweg de meeste moslims willen zich aanpassen aan de Nederlandse samenleving’. Ze zijn bij dit soort vragen niet in staat te nuanceren en lossen het probleem op door voor de gulden middenweg te kiezen, als zij positief zijn over een deel van de moslims in Nederland en negatief over een ander deel. Het gemiddelde wordt dan geprojecteerd op alle moslims.
Carabain stelde de ondervraagden ook open vragen. Uit de antwoorden daarop bleek dat ondervraagden de kans om hun antwoord te nuanceren met beide handen aangrepen. De overgrote meerderheid maakte bij het beantwoorden van open vragen een systematisch onderscheid tussen hun mening over moslimextremisten en hun mening over gematigde moslims.