Toename medicijnen palliatieve sedatie
AMSTERDAM - De verkoop van medicijnen voor palliatieve sedatie, het verminderen van het bewustzijn van terminale patiënten door toediening van medicijnen, is vorig jaar sterk gestegen.
Onderzoek van de Stichting Farmaceutische Kengetallen (SFK) maakt dat duidelijk. In 2006 telde de stichting bij openbare apotheken bijna 20.000 voorschriften voor middelen die ingezet kunnen worden bij palliatieve sedatie. Dat is een stijging van 36 procent ten opzichte van 2005. Ook toen was de toename al fors.De SFK schat dat er in 2005 8200 en in 2006 een kleine 11.200 gevallen van palliatieve sedatie waren. Palliatieve sedatie is geen euthanasie, maar is bedoeld om het lijden te verlichten. Een arts kan palliatieve sedatie toepassen als een patiënt onbehandelbare ziekteverschijnselen heeft die leiden tot ondraaglijk lijden.
Volgens een richtlijn van de artsenorganisatie KNMG uit 2005 mogen artsen de medicijnen alleen toedienen als de behandeling niet levensverkortend is en de patiënt naar verwachting binnen twee weken zal overlijden. Het openbaar ministerie stelt geen vervolging in als aan die voorwaarden is voldaan.
Het OM vervolgde eerder een arts die in 2003 een terminale patiënt buiten bewustzijn bracht door hem morfine en een slaapmiddel te geven. Na tien minuten overleed de man. De arts werd uiteindelijk vrijgesproken.
Directeur dr. R. Seldenrijk van de Nederlandse Patiënten Vereniging (NPV) is niet gerust op de toename van de verkoop van medicijnen voor palliatieve sedatie. „Het kan betekenen dat artsen sinds lange tijd weer aandacht hebben voor deze medische handeling. Dat zou positief zijn. Maar het kan ook betekenen dat palliatieve sedatie veel gemakkelijker wordt toegepast dan de richtlijnen toestaan. In dat geval zou er sprake kunnen zijn van een sluiproute voor euthanasie. Artsen doen dan hun werk zonder met justitie in aanraking te komen.”
Volgens Seldenrijk laat de richtlijn van de KNMG palliatieve sedatie weliswaar niet toe als alternatief voor euthanasie, maar valt het niet uit te sluiten dat er in de praktijk ruimhartiger mee om wordt gegaan. „Dat zou zeer wel de realiteit kunnen zijn. We leven immers in een samenleving waarin relativerend over het leven wordt gesproken.”
De NPV vindt onderzoek naar de palliatieve sedatie dringend gewenst. Om die reden dient de organisatie binnen afzienbare tijd een onderzoeksvoorstel in bij het ministerie van Volksgezondheid, aldus Seldenrijk. „We weten onvoldoende wat er precies gebeurt. Ik hoop dat dit kabinet voor meer duidelijkheid kan gaan zorgen.”