In de Verenigde Staten gaan mensen met ernstig overgewicht er steeds gemakkelijker toe over hun maag te laten verkleinen. Bij kinderen schrikt men daar tot nu toe voor terug, omdat zij nog in de groei zijn en omdat het risico tot voor kort met één sterfgeval op vijftig operaties zeer groot was. Nu uit recent onderzoek blijkt dat het risico aanmerkelijk kan worden teruggebracht, denken sommige artsen dat maagverkleining ook een oplossing kan zijn voor kinderen die door hun overgewicht gevaar lopen diabetes of hart- en vaatziekten te ontwikkelen.De Amerikaanse Vereniging voor Bariatrische (zwaarlijvigheid) Chirurgie schat dat vorig jaar meer dan 177.000 volwassen Amerikanen een operatie hebben ondergaan om van hun overgewicht af te komen, vergeleken met 47.000 in 2001. Bij kinderen werd de operatie in 2004 slechts 350 maal uitgevoerd, maar dat kan spoedig veranderen.

In vier ziekenhuizen begint dit voorjaar een uitgebreid onderzoek naar de gevolgen van verschillende soorten operaties bij kinderen, waaronder de zogenaamde maagbypass, waarbij een groot stuk van de maag wordt dichtgeniet en het overgebleven kleine deel met de dunne darm wordt verbonden. Nog eens drie ziekenhuizen hebben toestemming gekregen om te experimenteren met een elastische band die om de maag wordt geplaatst om de inhoud te verkleinen.

De dienst voor voedsel en medicijnen FDA aarzelde om de toestemming te geven, maar medewerkers van het Medisch Centrum van de universiteit van New York berichtten deze maand in het Tijdschrift voor Pediatrische Chirurgie goede resultaten te hebben geboekt met deze methode. Van de 53 jongens en meisjes tussen de 13 en de 17 die aan het onderzoek meededen, was bijna de helft na anderhalf jaar van zijn overgewicht verlost terwijl de complicaties die zich voordeden niet heel ernstig waren.

Crystal Kasprowicz zei dat zij 45 kilo van haar gewicht van 112,5 kilo verloor nadat ze op haar 17e een maagband had laten plaatsen. Voor de operatie nam zij medicijnen om haar hartslag te vertragen en begon zij tekenen van diabetes te vertonen. „Ik ben een volkomen andere persoon.”

Niet iedereen is gelukkig met het idee om kinderen onder het mes te nemen. „Ik denk niet dat sleutelen aan het spijsverteringssysteem een oplossing is voor overgewicht”, zei Joanne Ikeda, voormalig voedingsdeskundige van de universiteit van Californië in Berkeley. Bovendien is er weinig bekend over de effecten op de langere termijn van operaties bij jonge kinderen, zei zij.

De Dienst voor Onderzoek en Kwaliteit van Gezondheidszorg zei afgelopen zomer in een rapport dat vier op de tien patiënten die een maagverkleiningsoperatie ondergaan binnen een halfjaar te kampen krijgen met complicaties. En onder volwassenen bij wie een maagbypass wordt uitgevoerd, blijft het sterftecijfer met 1 op de 100 tot 200 hoog.

Onder patiënten die een elastische maagband krijgen aangebracht is het sterftecijfer veel lager - 1 op de 1000. Maar ook hierbij blijven complicaties voorkomen. Van de deelnemers aan het onderzoek in New York moesten er twee opnieuw worden geopereerd omdat de maagband was verschoven; ontwikkelden er twee hernia; kregen er vijf last van infectie; hadden er vijf last van beperkt haarverlies; en kregen er vier ijzertekort ten gevolge van hun nieuwe eetgewoontes. Na afloop van het onderzoek verzocht een van de patiënten om verwijdering van de band omdat ze er last van had.

Kinderchirurg Evan Nadler, een van de onderzoekers, stelt dat deze complicaties veel minder erg zijn dan de chronische diabetes en hart- en vaataandoeningen die de kinderen te wachten zouden staan als zij niet van hun overgewicht waren verlost. „Dit zijn mensen die alles hebben geprobeerd wat er maar te proberen valt.”

Nadler wees erop dat het gemiddelde gewicht van de proefpersonen aan het begin van het onderzoek 133 kilo bedroeg.