„Het is vaak meten zonder weten. Bruikbare leefstijladviezen over bijvoorbeeld het voorkomen van hart- en vaatziekten ontbreken”, concludeert de bond. De bond verwijt klinieken en fabrikanten handig in te spelen op de behoefte aan zelftests. De Consumentenbond bezocht undercover vijftien klinieken.Na een medische ’APK-keuring’ waren de proefpersonen, afhankelijk van het aantal testen in de kliniek 70 tot 520 euro lichter. Bij de meeste klinieken is een hartfilmpje (ecg) een vast onderdeel en in twee gevallen werd ook een longfoto gemaakt. De uitkomst daarvan geeft geen absolute zekerheid. Worden geen afwijkingen geconstateerd, dan is het niet automatisch zo dat er niets aan de hand is, en andersom.

Volgens de Consumentenbond weegt het voordeel dat bij preventief onderzoek soms een verborgen kwaal aan het licht komt niet op tegen de nadelen (hoge kosten, foutmarges en onnodige ongerustheid of juist het omgekeerde). Om als consument echt iets aan een gezondheidstest te hebben, moeten klinieken meer bruikbare adviezen verstrekken.

Omdat de testen nu nog enorm van inhoud en opzet verschillen, pleit de Consumentenbond voor eenheid, geregeld in een duidelijke richtlijn. Ook wil de bond dat klinieken hun klanten vooraf een overeenkomst voorleggen waarin informatie staat over de gang van zaken en de voor- en nadelen.

Preventief testen van de gezondheid is volgens de Consumentenbond alleen zinvol als dat een ernstige maar goed behandelbare aandoening kan opsporen. Dat is ook de gedachte bij het bevolkingsonderzoek naar borstkanker en baarmoederhalskanker. Daarnaast zijn sommige tests waardevol voor mensen met een verhoogd risico, bijvoorbeeld door erfelijke aanleg.