EU roept op tot vrede in Somalië
BRUSSEL - De Europese Unie en Noorwegen hebben woensdag de strijdende partijen in Somalië verzocht met elkaar in gesprek te gaan en met een vredesplan te komen dat met hulp van een Afrikaanse vredesmacht stand kan houden.
De Duitse minister van Buitenlandse Zaken, Frank-Walter Steinmeier, benadrukte na overleg tussen Europese ministers die lid zijn van een internationale contactgroep voor Somalië dat dialoog de enige uitweg uit de huidige crisis is. Tevens zei Steinmeier dat het recente offensief van de Somalische overheidstroepen gesteund door het Ethiopische leger Somalië een kans op vrede biedt.Duitsland heeft als voorzitter van de EU diplomaten naar Kenia en Ethiopië gezonden om draagvlak voor een vredesmissie te creëren en om te praten over het hervatten van de vredesbesprekingen in Somalië.
Steinmeier zei dat de Europese leden drie taken hadden genoemd waarvan zij hoopten dat die door de gehele internationale contactgroep, die door de Verenigde Staten is opgezet, zullen worden overgenomen. De eerste taak is het bevorderen van een wapenstilstand, de tweede het verbeteren van de humanitaire situatie en de derde de strijdende partijen ertoe overhalen om over vrede te praten.
De Duitse minister zei dat bij een eventuele internationale vredesmacht geen grote rol voor Europese soldaten zal zijn weggelegd, en zei de voorkeur te geven aan een Afrikaanse vredesmacht. De Zweedse minister van buitenlandse zaken Carl Bildt sloot zich bij dit standpunt aan. Bildt zei te vrezen voor een herhaling van fouten die zijn gemaakt tijdens de eerdere poging van de Verenigde Naties om in Somalië orde op zaken te stellen. Hij doelde hiermee onder andere op een incident in 1992, toen achttien Amerikaanse soldaten omkwamen nadat hun Black Hawk-helikopter was neergehaald door Somalische aanhangers van clanleider Mohamed Farah Aided.
De VN hebben in een resolutie geëist dat de Ethiopische troepen zich uit Somalië terugtrekken, op voorwaarde dat er sprake blijft van een stabiele situatie. Uganda heeft gezegd binnen een aantal dagen duizend manschappen beschikbaar te kunnen stellen. Ook Nigeria heeft militaire hulp toegezegd.
VN-hoge commissaris voor de vluchtelingen Antonio Guterres heeft woensdag een beroep gedaan op Kenia om Somalische vluchtelingen niet terug te sturen naar hun land, waar oorlog woedt. De Portugees herinnerde Nairobi in een verklaring aan zijn „humanitaire verplichtingen.”
Kenia heeft extra troepen naar de grens met Somalië gestuurd om vluchtende islamitische strijders buiten de deur te houden. Vele duizenden mensen zijn inmiddels voor het geweld op de vlucht geslagen.
Kenia vangt Somalische vluchtelingen op sinds het begin van de burgeroorlog in het buurland in 1991. Momenteel verblijven er 160.000 Somaliërs in kampen in Kenia. Deze week werden voor het eerst enkele honderden Somaliërs teruggestuurd die op de vlucht waren geslagen voor de gevechten en aan de Keniaanse grens om asiel vroegen.
Woensdag bleek dat de Somalische overheid de situatie nog niet volledig onder controle heeft en de islamitische beweging liet zien dat zij nog niet volledig verslagen is. Een Keniaanse patrouillehelikopter, die de Keniaans-Somalische grens in de gaten hield, kwam onder vuur te liggen.
Amerikaanse marineschepen patrouilleren voor de kust van Somalië om te voorkomen dat al-Qaidaleden en andere jihadstrijders het land via die route kunnen verlaten. Dat heeft het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken woensdag bekendgemaakt.
De Amerikanen zijn er vooral op gebrand drie verdachten van de aanslagen op de Amerikaanse ambassades in Kenia en Tanzania in 1998 en op een hotel in Kenia in 2002 in de kraag te vatten. Die zouden de bescherming genieten van de milities van de Unie van Islamitische Rechtbanken, die de afgelopen week verslagen zijn door het Somalische regeringsleger in samenwerking met Ethiopische troepen.