„Dames en heren, ik red even een kalf”
STEDUM - „Dames en heren, ik wil de trein even stilzetten om een kalf te redden. Zou een van u misschien mee kunnen helpen?” Die opmerkelijke mededeling doet treinmachinist Henk Mars in de middag van 11 mei aan zijn passagiers.
Even daarvoor krijgt de 43-jarige inwoner van het Noord-Groningse dorpje Stedum een melding van de treindienstleider. Mars rijdt met zijn dieseltrein van Roodeschool naar Groningen. Mars, terugblikkend op deze bijzondere rit: „De machinist van een tegemoetkomende trein had gezien dat er een kalf werd geboren en dat het dier vlak naast een sloot stond. De treindienstleider gaf dat aan mij door. Calamiteiten en gebeurtenissen langs het spoor worden altijd gemeld, zodat machinisten er rekening mee kunnen houden.”Mars besluit op de bewuste plaats langzamer te gaan rijden. Wanneer hij bij het weiland komt waar het kalf moet staan, ziet hij dat het dier inmiddels in de sloot ligt. „Het kon alleen nog maar zijn kop boven water houden en was bezig te verdrinken.” Mars besluit te stoppen. Samen met een passagier loopt hij naar de sloot, aangemoedigd door de andere reizigers. „Ik kon eerst niet bij het kalf. We moesten een stukje omlopen om het te bereiken. Vervolgens ben ik met één been in de sloot gestapt, terwijl de passagier me vasthield. Daardoor kon ik het kalf pakken. Samen hebben we het op de kant getrokken en naar de koe gebracht. Die begon het kalf meteen schoon te likken. Ik ben wel blij dat er geen stier in de wei liep.”
Op dat moment komt de boer met zijn zoon aangelopen. „Ze kwamen kijken waarom de trein stilstond. Toen ze begrepen dat ik het kalf uit de sloot had gehaald, waren ze enorm blij. Ze wilden mijn adres om me een taart te sturen, maar ik moest weer snel naar mijn trein. Ik had met dertig tot vijftig passagiers ongeveer een kwartier stilgestaan.”
Een van hen schakelt de volgende dag de pers in. „Ik kreeg daarna de ene journalist na de andere aan de lijn.” De Dierenbescherming besluit hem op 4 oktober een lintje te geven. Bovendien krijgt hij de Publieksprijs. „Mijn werkgever, Arriva, was heel kort in de reactie. Ze zeiden dat ik goed had gehandeld.” Lachend: „Mijn directe chef zei wel dat ik dit niet te vaak moet doen. Maar ik kreeg wel een vrije dag om het lintje van de Dierenbescherming op te halen.”
Mars had al wel ervaring met het omgaan met dieren. Zijn vader was naast zijn werk als timmerman ook hobbyboer. Maar dit had hij nog niet eerder meegemaakt. „Ik heb eerst jarenlang als conducteur gewerkt. Later werd ik machinist. Zeven jaar geleden nam Arriva de lijnen waarop ik rijd over van de Nederlandse Spoorwegen. Ik heb behoorlijk wat meegemaakt met mensen die onwel worden of mensen die zichzelf wat aandoen. Maar ik heb niet eerder mijn trein stilgezet om een dier te redden.”
De meest gebruikelijke procedure is volgens Mars dat een machinist een voorval meldt bij de treindienstleider, die vervolgens hulpdiensten inschakelt. Als er iets in de trein voorvalt, rijdt de machinist naar een plaats waar hulpdiensten makkelijk bij kunnen. „Dit vond ik een urgente situatie. Daarom heb ik de trein stilgezet.”
Inmiddels maakt Mars niet alleen zijn gebruikelijke ritten, maar leidt hij ook nieuwe machinisten op. Hij doet dat in Dordrecht, waar Arriva de lijn Dordrecht-Geldermalsen exploiteert. „Ik denk dat ik ook op die lijn wel op enige clementie van de passagiers had kunnen rekenen als ik de trein had stilgezet om een dier te redden. Maar een voordeel was nu ook dat het niet in de spits gebeurde. Het was vlak voor de avonddrukte. Er zaten zo’n 30 tot 50 passagiers in, terwijl er 150 meekunnen.”
Hij raadt zijn leerlingen aan bij elke situatie goed in te schatten wat ze moeten doen. „Ik zeg dat ze altijd eerst contact moeten opnemen met hulpdiensten. Als het echt urgent is, moeten ze zelf een inschatting maken om wel of niet te stoppen.”
Op zoek naar het verhaal achter opvallende berichten van het afgelopen jaar. Vandaag deel 7 in een serie.