De variant van de bekende ziekenhuisbacterie heeft recent in Engeland twee dodelijke slachtoffers gemaakt: een ziekenhuismedewerkster en een patiënt. Onder Amersfoortse voetballers zorgde de bacterie recent voor heftige huidinfecties. Of er in Nederland ook dodelijke slachtoffers zijn gevallen, is onduidelijk.De bacterie behoort tot de groep methicilline resistente Staphylococcus aureus (MRSA), ziekteverwekkers die ongevoelig zijn voor bijna alle gangbare antibiotica. Deze MRSA-variant (PVL-MRSA) bevat een speciaal gen, het Panton-Valentine Leucocidine-gen. Dat zorgt voor de aanmaak van een toxine (gif) dat in staat is de intacte huid van -ook gezonde- personen binnen te dringen om vervolgens ernstige infecties te veroorzaken.

PVL-MRSA valt daarnaast witte bloedcellen aan, waardoor het afweersysteem van de patiënten instort en de patiënt in het ergste geval binnen 24 uur overlijdt, zo meldt het Britse bureau voor gezondheidsbescherming.

De Britse ziekenhuismedewerkster was verbonden aan een ziekenhuis in de Midlands en overleed in september. Onderzoek wees uit dat ook andere personen de bacterie bij zich droegen: vier andere collega’s en twee van hun vrienden. Verder bleek bij naspeuring dat in maart dit jaar in hetzelfde ziekenhuis ook een nog jonge patiënt was overleden aan de dodelijke infectie.

Het is voor het eerst dat PVL-MRSA in Engeland dodelijke slachtoffers maakt, zo meldt onder meer het dagblad The Times. Gewoonlijk veroorzaakt de bacterie pijnlijke huidaandoeningen, steenpuisten of abcessen. Ook kunnen ernstige infecties ontstaan, zoals gewrichtsontstekingen, bloedvergiftiging, weefselafsterving en longontsteking. Opmerkelijk is dat de dodelijke slachtoffers twee jonge mensen zijn, terwijl gangbare MRSA-infecties vooral bij ouderen en bij mensen met een verzwakt afweersysteem voorkomen.

Onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) heeft uitgewezen dat inmiddels ongeveer 10 procent van de MRSA-stammen in Nederland in het bezit is van het PVL-gen. Ook gewone stafylokokken kunnen echter drager zijn van het PVL-gen, aldus Jim Steenbergen, bureaucoördinator bij het Centrum voor infectieziektenbestrijding van het RIVM.

Een derde van de bevolking is tijdelijk drager van de gewone stafylokok en nog eens een derde is blijvend drager. De overigen zijn niet drager. De bacterie komt dus algemeen voor, huist meestal in de neus of op de huid, maar zorgt doorgaans niet voor problemen. Dat laatste geldt eveneens voor de MRSA-stammen. Na verwerving van het PVL-gen verandert dit echter. „De besmetting met de PVL-stafylokok bij het Amersfoortse voetbalteam leidde onlangs tot vieze huidontstekingen en steenpuisten”, aldus Steenbergen.

Of een PVL-MRSA of PVL-stafylokok in Nederland ook heeft geleid tot dodelijke slachtoffers, is onduidelijk, maar Steenbergen durft het niet uit te sluiten. „Het zou best kunnen. Niet alles wordt geregistreerd.”