Finland, dat momenteel het voorzitterschap van de Unie bekleedt, liet maandag weten dat het de reeds in september gestarte pogingen om een oplossing te vinden voor de problemen staakt. Dat gebeurde nadat afzonderlijke gesprekken met de ministers van Buitenlandse Zaken van Turkije en Cyprus in het Finse Tampere opnieuw geen perspectief op enige beweging hadden geboden.De EU eist dat Turkije, conform het gesloten douaneakkoord, voor het einde van het jaar zijn havens en vliegvelden opent voor verkeer vanuit het Griekse deel van Cyprus. De regering in Ankara weigert dat, omdat zij die stap beschouwt als een diplomatieke erkenning van het eiland in de Middellandse Zee. Sinds 1974 onderhoudt zij alleen betrekkingen met de toen daar in de noordelijke regio gevestigde Turkse republiek.

„Dit zal onvermijdelijk consequenties hebben voor het toetredingsoverleg. De zaken kunnen niet verder gaan alsof er niets is gebeurd”, benadrukte de Finse bewindsman Tuomioja na de jongste ontwikkeling. De Europese Commissie komt volgende week op dit punt met een aanbeveling. Op 11 december praten de ministers van Buitenlandse Zaken daarover en op 14 en 15 december ligt die voor aan de regeringsleiders. Die moeten uiteindelijk beslissen over het vervolg van de relatie met de moslimnatie aan de Bosporus. Minister Bot verklaarde in een reactie op de houding van Turkije: „We kunnen dit niet accepteren.”

Europees commissaris Rehn (Uitbreiding) verwacht niet dat de onderhandelingen volledig zullen worden opgeschort. Hij denkt eerder aan een trager tempo en aan het in ieder geval niet in behandeling nemen van hoofdstukken met directe betekenis voor douane en handel. Cyprus zal ongetwijfeld aandringen op een algehele voorlopige stopzetting.

De Grieks-Cypriotische autoriteiten in Nicosia leggen de schuld van de impasse bij de Turken. Die verkondigen van hun kant echter dat zij zich constructief hebben opgesteld. Zij zouden het onredelijk vinden als het uitblijven van overeenstemming negatieve invloed zou hebben op het toetredingsproces.