De videoband was opgevraagd door het misdaadtechnisch laboratorium (SKL) van Zweden. Dit laboratorium had de film nodig in verband met een deze zomer door de regering verstrekte opdracht om al het beschikbare beeldmateriaal grondig te analyseren.Doel van het onderzoek is uit te vinden in hoeverre er met het foto- en filmmateriaal is gemanipuleerd. Ook moet duidelijk worden of zich in de periode tussen de schipbreuk in september 1994 en december van dat jaar veranderingen hebben voorgedaan op de locatie van het wrak. Daarbij gaat het erom, of die veranderingen zijn veroorzaakt door menselijk ingrijpen.

Het beeldmateriaal dat zich bevindt in Finland en Estland wordt ook bestudeerd. De resultaten van het onderzoek leveren mogelijk nieuwe aanwijzingen op over de toedracht van de ramp. Deze vergde 852 slachtoffers. Geruchten dat de oorzaak moet worden gezocht bij een complot van de georganiseerde misdaad, zijn nooit geheel verdwenen. De internationale averijcommissie heeft daarvoor echter geen aanwijzingen kunnen vinden.

De averijcommissie concludeerde enkele jaren na de ramp dat de schipbreuk moet zijn veroorzaakt door een combinatie van technische gebreken aan de boegklep, een hoge snelheid en slechte weersomstandigheden. Doordat de golven de boegklep wegsloegen stroomde het autodek snel onder. De Estonia verdween bijna even snel onder water. Slechts 137 opvarenden konden worden gered.

De zoekgeraakte filmopnames hadden in het archief van de rijksscheepvaartdienst moeten liggen. Ze zijn gemaakt in verband met plannen om het wrak in te kapselen in beton. Topchef Johan Franson van de dienst heeft geen idee waar de videoband gebleven kan zijn. Als verklaring geeft hij op dat het archief twee keer is verhuisd. Er zijn ook geen kopieën beschikbaar bij de bedrijven die bij de inkapselingsplannen betrokken waren, zoals het Nederlandse baggerbedrijf Van Oord.

Het inkapselingsproject is nooit uitgevoerd vanwege emotionele protesten van de nabestaanden en om te voorkomen dat een laag beton eventueel later onderzoek onmogelijk zou maken.

De opdracht voor het onderzoek door het misdaadtechnisch laboratorium is eveneens een gevolg van de inzet van de nabestaanden van de slachtoffers. Zij hebben hun krachten gebundeld in een organisatie die er jarenlang fel voor heeft gevochten om het niet bij de conclusies van de averijcommissie te laten.

Welke motieven de georganiseerde misdaad gehad zou kunnen hebben om de Estonia tot zinken te brengen, is niet duidelijk. De speculaties daarover variëren van verzekeringspenningen tot wapensmokkel.