Cijfers zeggen in dit geval niet alles: de ophef ontstaat vooral door de angst voor gewelddadige acties van een ontsnapte tbs’er of door daadwerkelijk gebruikt geweld.De Tweede Kamer concludeerde in mei in een onderzoek dat het stelsel niet volledig op de schop moet, dat wel een aantal verbeteringen nodig zijn om de maatschappij te kunnen beschermen.

Aanleiding voor het parlementaire onderzoek waren gewelddadige incidenten met tbs’ers die de benen hadden genomen. Een overzicht van enkele opvallende ontsnappingen.

2006
- 15 november: Tijdens een bezoek aan een begraafplaats in Heerlen ontsnapt een tbs’er aan zijn begeleiders. De man zat vast in de forensisch-psychiatrische instelling De Kijvelanden in Portugaal. Volgens justitie is de man veroordeeld voor een vermogens- en zedendelict en vormt hij geen groot risico. Hij is nog niet teruggevonden.

• 27 oktober: Een 44-jarige tbs’er ontsnapt aan zijn begeleider in Haaksbergen. Hij is acht dagen kwijt. De politie treft hem ’s nachts bij toeval aan op de weg naar Haaksbergen. De man is veroordeeld tot een gevangenisstraf van vijf jaar en tbs voor de dood van een 89-jarige vrouw.

• 6 oktober: Een 31-jarige man ontsnapt tijdens zijn begeleid verlof. Hij berooft en bedreigt nog dezelfde dag twee mensen en verkracht daarna een 20-jarige vrouw in Rotterdam. De politie pakt de tbs’er ’s avonds op bij metrostation Hoogvliet. Ook deze man verbleef in De Kijvelanden in Poortugaal, bij Rotterdam.

2005
- 4 augustus: Marciano E. ontsnapt uit een instelling voor geestelijke gezondheidszorg in Halsteren. Hij werd in 1997 veroordeeld tot twee jaar cel en tbs voor doodslag. Hij wordt opgepakt in de Nederlandse ambassade in Brussel, na zeven dagen op vrije voeten te zijn geweest. Zijn vrijheid verleidt hem niet tot misdrijven.

• 7 juni: Wilhelm S. ontsnapt tijdens een verlof uit tbs-kliniek Veldzicht. Justitie toont zijn volledige naam en een foto. Een kleine week na zijn ontsnapping vermoordt S. een 73-jarige man tijdens een boottochtje. De politie arresteert hem twee dagen later. De rechtbank veroordeelt S. tot acht jaar cel en wederom tbs met dwangverpleging.

Hij pleegt op 11 juli 2006 zelfmoord in zijn cel. Onder andere de ontsnapping van S. leidde tot het besluit het systeem van tbs parlementair te onderzoeken.