In zijn inleiding wees ds. B. Wallet, voorzitter van de werkgroep kerkorde, op het belang van de uitvoeringsbepalingen voor het leven en werk van de kerk. „In een grote plurale kerk als de verenigde kerk moet je weten waar je samen aan toe bent en waarop je aanspreekbaar bent.” De ordinanties zijn een uitwerking van de grondregels van de kerk, de kerkorde in engere zin. In 1997 zijn ze in eerste lezing vastgesteld. Daarna zijn de mindere kerkelijke vergaderingen erover geraadpleegd. Een „lawine aan reacties” is verwerkt, aldus ds. Wallet. Vrijdag en zaterdaggaat de synode verder met de definitieve vaststelling van de praktische regels voor de dagelijkse gang van zaken in de kerk en de gemeenten.

Exclusieve
Donderdagavond kwam in tweede lezing de ordinantie over het belijden aan de orde. Ds. D. C. Floor (Ede) stelde vast dat het moeilijk is om tot een oplossing te komen over de belijdenis van de kerk. „Bezwaarden uit de gereformeerde traditie willen zich alleen verbonden weten aan de gereformeerde belijdenisgeschriften en niet aan de lutherse”, schetste hij het probleem. „Ze willen eerder een exclusieve binding.” Hij riep ertoe op hervormden, gereformeerden en luthersen alleen aan eigen belijdenis gebonden te laten zijn en elkaar daarin te respecteren. „En probeer steeds dichter bij elkaar te komen.”

Ook riep hij op tot een nieuw geschrift omtrent het gezamenlijke belijden te komen. Enkele jaren geleden zegde het moderamen in een discussie over de Konkordie van Leuenberg aan de hervormde predikant al toe deze gedachte mee te nemen. Maar dat heeft tot op heden niet geleid tot zichtbaar resultaat.

Geloofsgesprek
De huidige ordinantietekst spreekt voor de verschillende typen gemeenten van een ”bijzondere” verbondenheid met een van beide tradities. En daarin ligt besloten dat een gemeente ook aan de andere traditie is verbonden, zij het minder sterk.

Ook ds. P. Vermeer (hervormd, classis Hattem) wil af van de ”bijzondere” binding en gewoon van binding spreken. „Op deze manier kan rekening worden gehouden met de onderscheiden gevoelens en gevoeligheden ten aanzien van de belijdenisgeschriften uit de verschillende tradities.” Hij wil niet tornen aan het geloofsgesprek tussen beide tradities.

Het erkennen en respecteren van de bijzondere verbondenheid van andere gemeenten is volgens de hervormde ds. R. van Kooten (classis Amersfoort) een onoverkomelijk bezwaar voor verschillende gemeenten en personen. „Het gaat er niet om andere gemeenten in menselijke zin niet te willen respecteren, maar om het niet ongedeeld kunnen erkennen van de gelijkwaardige betekenis van de lutherse belijdenisgeschriften.”

Ds. H. J. Jansen (classis Emmen) wil met zijn amendement (wijzigingsvoorstel) juist een andere kant op en de gemeenten verplichten met andere gemeenten over verschillen op het punt van de belijdenis in gesprek te treden. „We zijn geen hotel met losse kamertjes waarin ieder zijn eigen gang gaat”, motiveerde hij. „We zijn kerk. Het gaat me om de eenheid. Dat er geen onderlinge broederlijke en zusterlijke vermaning mogelijk is, is een groot verlies voor de kerk.”

Gesloten deuren
Tot stemming kwam het donderdagavond nog niet. De bespreking zou vanmiddag worden vervolgd. Er zijn echter synodeleden die verwachtten dat het daar nog niet van zou komen. Ze vermoedden dat de besprekingen over het plan om 150 medewerkers in de dienstencentra van de kerk te ontslaan meer tijd vergt dan de agenda aangeeft. Het moderamen heeft vanaf vanmorgen 10.00 uur tot vanmiddag 15.00 uur voor dit punt gereserveerd. Naar verwachting woont een flink aantal personeelsleden de vergadering bij. Op de publieke tribune stonden donderdag al meer dan honderd stoelen opgesteld.

Als het aan ds. A. van der Lingen (classis Slochteren) had gelegen was de triosynode donderdagavond direct aan het begin van de synodezitting al begonnen met dit onderwerp en wel achter gesloten deuren, zonder aanwezigheid van de pers. Hij noemde de toekomst van de arbeidsorganisatie het hoofdthema van deze synode. „De geloofwaardigheid van de kerk is afhankelijk van hoe we met het personeel omgaan.”

Na kort beraad wees preses ds. J. W. Doff het voorstel af omdat er formeel geen sprake was van een ordevoorstel. Verder wees hij op de gasten die waren uitgenodigd voor het agendapunt dat aan de orde was. „Die kun je niet vragen in het bos te gaan wandelen. Maar uw zorg delen wij allen, mag ik aannemen.”