Het is de tweede keer dat de Zuid-Ossetiërs zich over onafhankelijkheid voor hun gebied uitspreken. Overigens werd ook de leider van de regio, Kokoity, herkozen, met 96 procent.Net als de eerste keer, na de afscheidingsoorlog van 1991-1992, wordt hun referendum door het Westen volledig genegeerd. Rusland, dat met Georgië overhoop ligt, is niet zo ver gegaan het referendum te erkennen, maar heeft er wel bij de Georgische regering op aangedrongen de mening van de Zuid-Ossetiërs te respecteren. Rusland onderhoudt nauwe banden met Zuid-Ossetië en heeft de meeste inwoners een Russische paspoort gegeven. Dat Rusland Zuid-Ossetië en het eveneens afgescheiden Abchazië zou willen inlijven, zoals de Georgische regering beweert, spreekt het echter tegen.

De Georgische president Michail Saakasjvili, die in 2004 na een volksopstand aan de macht kwam, heeft gezegd dat hij Zuid-Ossetië en Abchazië weer onder gezag van Tbilisi wil stellen. Hij heeft daartoe een vredesplan gelanceerd dat de Russische invloed in het gebied moet verminderen en gericht is op demilitarisering en wederopbouw. Maar de separatisten, die zich uiteindelijk bij Rusland willen aansluiten, weigeren erop in te gaan en beschuldigen Tbilisi van plannen om Zuid-Ossetië en Abchazië met geweld te onderwerpen.

Kiesraadvoorzitter Plijeva zei dat de opkomst bijna 95 procent was. Inwoners van Tschinvali gingen zondagavond al de straat op om de overwinning te vieren. Etnische Georgiërs organiseerden alternatieve stemmingen, waarvan de resultaten nog niet bekend waren. Slechts 14.000 van de 70.000 inwoners zijn etnische Georgiërs.

„Natuurlijk heb ik voor onafhankelijkheid gestemd, onafhankelijkheid en vrijheid. Ik wil wat elk normaal mens wil”, zei Zoja Tsjoekmazova, een 64-jarige lerares.

Kokoity zei te zullen ijveren voor internationale erkenning. „Wij beloven onze kiezers niet dat wij vandaag al worden erkend. Erkenning is een langdurig proces en wij zullen handelen in overeenstemming met het internationaal recht.” Volgens analisten zal Rusland het plebisciet gebruiken om zijn armlastige zuidelijke buurland met het dreigement van erkenning onder druk te houden. „Het ideaal voor Rusland is om de komende twee of drie jaar de status-quo te handhaven, tot zich in Georgië nieuwe leiders aandienen met wie Moskou vriendschappelijke relaties kan opbouwen’, aldus Maksim Joesin van het dagblad Izvestia.

De secretaris-generaal van de Raad van Europa, Terry Davis, zei maandag dat de stemming een vreedzame oplossing niet dichterbij brengt. Verder waren de omstandigheden oneerlijk, vooral omdat de etnische Georgiërs niet mochten meedoen.