„Ik ben een soort relatiebemiddelaar”
EPE - Zijn doel is ieder jaar 52 dierentuinen te bezoeken. Inmiddels is bioloog ir. Marc Damen de entree van 600 diergaarden al gepasseerd. De kersverse adjunct-directeur van Zodiac Zoos, dat vier kleine dierenparken in Nederland beheert, is in alle opzichten ambitieus.
Pas een paar maanden heeft hij aan zijn nieuwe baan kunnen snuffelen. Daarvoor was hij hoofd van de afdeling zoogdieren bij Burgers’ Zoo, met 1,5 miljoen bezoekers per jaar de grootste dierentuin van Nederland. Ter vergelijking: de vier parken van Zodiac Zoos moeten het in diezelfde periode doen met 600.000 gasten.Daarnaast was en blijft Damen verantwoordelijk voor het voortbestaan van de giraffen in alle Europese dierentuinen. Hij coördineert het complete fokprogramma van de 659 Europese langnekken. „Voor iedere date moet ik mijn toestemming geven”, grapt hij. „Ik ben een soort relatiebemiddelaar, maar moet steeds compromissen zoeken. Een bruid uit Spanje is misschien wel heel erg aantrekkelijk (uit genetisch oogpunt) voor een giraffenman uit Denemarken, maar je zit ook nog met een gecompliceerd transport. Probeer een dier van 5 meter hoog maar eens van Spanje naar Denemarken te brengen als er ook nog eens blauwtong heerst!”
Als adjunct-directeur zwaait hij nu de scepter over de complete dierencollectie van de vier kleine parken: Dierenpark Wissel, Zoo Labyrinth Boekelo, Aqua Zoo Friesland en Zoo Parc Overloon. Die laatste is met 18 hectare en 250.000 bezoekers per jaar de grootste van het kwartet.
Zodiac Zoos wil de huidige parken de komende jaren uitbreiden om zo meer bezoekers te kunnen verwerken. Om de huidige locaties extra aantrekkelijk te maken gaat ook het aantal diersoorten crescendo. Overloon heeft inmiddels al cheeta’s. „Voordeel van meerdere locaties die ver genoeg uit elkaar liggen is dat je de dieren onderling kunt uitwisselen en er zonder al te veel rompslomp mee kunt fokken.”
Ook is al enige tijd duidelijk dat Wissel gaat verhuizen. Het hele park wordt opgedoekt. De dieren verkassen naar een nieuwe locatie ten noorden van Epe en krijgen wat luxere onderkomens. Met de gemeente wordt op dit moment druk onderhandeld over de exacte plek.
Kleine parken, kleine dieren. Zo is het grootste dier van Wissel het dwergnijlpaard. Daartegenover heeft Overloon wel een van de grootste kamelenfamilies van Nederland. „Plannen voor grotere soorten hebben we niet. Tenminste niet de eerste zes à zeven jaar.”
Kan Zodiac niet imponeren met olifanten, leeuwen en tijgers, op het terrein van apensoorten vervult de organisatie een voortrekkersrol. De organisatie ’bezit’ -„dieren zijn geen eigendom van dierentuinen, maar van fokprogramma’s”- onder meer de grootste collectie klauwaapjes van Europa en er slingeren apen die in geen enkele Europese dierentuin te vinden zijn. „In Wissel hebben we achttien verschillende soorten.”
Lief en leuk. Zo moet het blijven, vindt Damen. „We willen niet concurreren met de grote dierentuinen en in alle opzichten dicht bij de mensen blijven staan. Als het een halve dag regent gaat een gezin niet meer naar een grote attractie. Dan zijn wij in beeld. Soms komen er nog om vier uur ’s middags gasten binnen. Bij ons is ook de afstand tussen mens en dier klein. Dat willen we graag zo houden.”