Een speciaal tribunaal in de Iraakse hoofdstad Bagdad legde Hussein de doodstraf op voor zijn rol bij een bloedbad in 1982 in het dorp Dujail. De toenmalige president, een soennitische moslim, liet daar 148 sjiitische moslims vermoorden na een mislukte aanslag op zijn leven.De 69–jarige Hussein onderbrak de opperrechter regelmatig toen die het vonnis voorlas. Na verkondiging van de doodstraf riep hij „Lang leve de roemrijke natie. Dood aan zijn vijanden!"

Executie van Hussein is nog niet zeker en kan nog maanden op zich laten wachten. Na doodvonnissen volgt automatisch een beroepsprocedure, die in het geval van Hussein maandag begint.

Behalve Hussein zijn ook zijn halfbroer Barzan Ibrahim al–Tikriti en de vroegere president van het zogenoemde Revolutionaire Hof, Awad Hamed al–Bander, ter dood veroordeeld. Voormalig vicepresident Yassin Ramadan kreeg levenslang. Drie andere handlangers moeten vijftien jaar de cel in. Een zevende verdachte in het Dujail–proces werd vrijgesproken.

De Verenigde Staten en Groot–Brittannië, die samen met andere landen de dictator in 2003 verdreven, begroetten het oordeel. Het Witte Huis sprak over een goede dag voor het Iraakse volk.

De Amerikaanse ambassadeur in Irak, Zalmay Khalilzad, noemde het doodvonnis een belangrijke mijlpaal op weg naar een vrije maatschappij waarin wetten worden nageleefd: „Een voormalige dictator heeft verantwoordelijkheid moeten afleggen in zijn eigen land".

De voorzitter van de Europese Unie reageerde daarentegen afkeurend. Finland riep Irak op de doodstraf tegen Hussein niet uit te voeren. De EU is in alle zaken en onder alle omstandigheden tegen de doodstraf, aldus de verklaring. Eerder had de gezant van de Verenigde Naties voor de Mensenrechten, Louise Arbour, er al bij Bagdad op aangedrongen niet tot voltrekking van het vonnis over te gaan.

Mensenrechtengroeperingen uitten felle kritiek op de doodstraf voor de voormalige Iraakse machthebber. Human Rights Watch klaagde ook dat het niet gelukt zou zijn tijdens het proces de feiten op een rij te krijgen. Amnesty International sprak over „politieke bemoeienis" die de onpartijdigheid en onafhankelijkheid van het gerechtshof zou hebben aangetast.

In Moskou klonken waarschuwende woorden. De voorzitter van de parlementaire commissie voor Buitenlandse Zaken, Konstatin Kostsjev, vreest „catastrofale gevolgen" voor Irak als Hussein wordt opgehangen. Hij waarschuwde dat het vonnis het Arabische land nog verder zal verdelen omdat de soennieten het oordeel van de rechtbank niet zullen erkennen.

De veroordeling van Hussein leidde onder sjiitische Iraki’s tot uitbarstingen van vreugde. Menigten trokken juichend door de straten. In de vroegere thuisbasis van Hussein, Tikrit, uitten aanhangers van de ex–president hun woede over het oordeel.

Grote ongeregeldheden door soennieten bleven zondag uit. Uit angst voor een golf van geweld had de regering in Bagdad een uitgaansverbod voor de Iraakse hoofdstad en twee provincies afgekondigd. De strijdkrachten verkeerden in de hoogste staat van paraatheid.

Premier Balkenende en minister Bot van Buitenlandse Zaken reageerden tevreden, hoewel Nederland een verklaard tegenstander is van de doodstraf.