De VS onderzoeken samen met Afghanistan de toedracht van het bombardement op 1 juli.

Bij de beschieting van de bruiloft in de Afghaanse provincie Uruzgan werden 48 feestgangers gedood en 117 gewond. De Amerikaanse militairen beweerden dat er van de grond af werd geschoten op Amerikaanse vliegtuigen en dat de bruiloft alleen maar een dekmantel was voor een terreurnest. De Afghaanse versie van het verhaal is dat vreugdeschoten bij een trouwerij heel normaal zijn en dat de Amerikaanse militairen een dodelijke vergissing hadden gemaakt.

De afgelopen week dreigde de gebeurtenis uit te lopen tot een pijnlijk diplomatiek geschil tussen de Verenigde Naties en de Verenigde Staten. Die relatie staat de laatste maanden al langer onder druk, onder andere vanwege de tegenstem van de VS tegen het Internationaal Strafhof.

Maandag schreef de Britse krant The Times dat een nog geheim onderzoeksrapport van de VN ernstige beschuldigingen uitte in de richting van Washington. Amerikaanse militairen zouden enkele uren na de aanval naar de plek des onheils zijn gegaan en bewijsmateriaal -zoals granaten, kogels en bloed- hebben verwijderd. Ook zouden VN-medewerkers hebben geconstateerd dat er van mensenrechtenschendingen sprake zou zijn. Washington zou bewust het aantal slachtoffers laag hebben gehouden.

De Amerikaanse strijdkrachten in Afghanistan ontkenden maandag dat er op 1 juli bewijzen zijn verwijderd. Er is geen sprake van het achterhouden van bewijsstukken, zei een militaire woordvoerder op de luchtmachtbasis in Bagram, ten noorden van Kabul.

De laatste berichten zeggen echter dat de VN er zelf ook niet meer uitkomen. De VN-medewerkers die na de aanval in Uruzgan zijn geweest, zouden alleen humanitair werk hebben gedaan en geen kwalificaties hebben gehad om vergaande conclusies over mensenrechtenschendingen te trekken. De VN hebben daarom alle gegevens die hun ten dienste staan, overgedragen aan de Amerikaanse en de Afghaanse regering.

VN-woordvoerder Eckhards ontkende dinsdag nadrukkelijk dat de VN niet geloven in gesjoemel met bewijsmateriaal van de kant van de VS-militairen.

Het is nu aan de Amerikaanse en de Afghaanse autoriteiten het rapport openbaar te maken, zo verklaarde Eckhard.

Toen de speciale VN-afgevaardigde voor Afghanistan, Lakhdar Brahimi, op 4 juli de eerste versie had gelezen, vroeg hij om een sterke onderbouwing van de „harde conclusies” van het rapport omdat de opstellers humanitaire werkers waren en geen militairen of forensische experts, zei Eckhard. Ook lag het dodental in het eerste rapport op tachtig, terwijl dat later 48 bleek te zijn.

Brahimi zei een nieuwe versie van het rapport -waaruit enkele verklaringen zijn geschrapt en andere sterker zijn aangezet- aan de twee landen te hebben overhandigd om behulpzaam te zijn bij het onderzoek. De speciale afgevaardigde zei te willen voorkomen dat het VN-onderzoek concurreert met de inspanningen van de Afghanen en de Amerikanen.