Het plaatje van inkomsten en uitgaven verandert doorgaans drastisch op het moment dat een jongere op eigen benen komt te staan. Dat is niet verwonderlijk: zelfstandig wonen en leven kost veel geld, een baan levert daarvoor de benodigde financiële middelen. Een nieuwe levensfase zogezegd.Toch is hiermee de zaak niet afgedaan. Geldelijke zelfstandigheid is geen vanzelfsprekendheid. Het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting doet regelmatig onderzoek naar de toestand van het huishoudboekje van verschillende doelgroepen in de samenleving.

Uit een grote inventarisatie uit 2005 bleek onder meer dan bijna 40 procent van de werkende jongeren onder de 25 jaar een schuld heeft van gemiddeld 900 euro. Van de jongeren die nog bij hun ouders wonen, heeft een op de drie een schuld van gemiddeld 750 euro. Twee van de drie jonge mensen die op zichzelf wonen, kampen met een roodstand van gemiddeld 1750 euro. Alarmerende cijfers, vindt het Nibud.

Er is geen reden om aan te nemen dat er aan die stand van zaken recent veel is veranderd. Integendeel, uit een onderzoek dat het Nibud voor de zomervakantie deed, blijkt dat werkgevers het aantal loonbeslagen zien toenemen. Veel personeelsleden kampen dus met financiële problemen, wat daarvan ook de oorzaak mag zijn. Geen goede ontwikkeling, signaleert het Nibud: „Werknemers met geldzorgen hebben eerder last van stress, maken sneller ongelukken en zijn gevoelig voor fraude en diefstal.”

Onder het motto ”voorkomen is beter dan genezen” presenteerde het instituut recent een set van vier leskranten voor jongeren in het middelbaar beroepsonderwijs. Dit materiaal bereidt jongeren vanaf 16 jaar voor op financiële zelfstandigheid. Eerder verschenen bij het Nibud al In & Out voor het vmbo en de Geldkoffer voor het basisonderwijs.

”Ik wil eindeloos shoppen”, heet een van de leskranten. Een aansprekende titel, die op veel jongens en meiden van toepassing zal zijn. Maar dan moet er worden nagedacht. „Hoeveel geld denk je dat je per maand uitgeeft aan shoppen?” Vervolgens komt het shopdagboek: Hoeveel geld is er in een week opgemaakt, waaraan, wat was de beste koop? En ook: waar heb je achteraf spijt van? Om door te stomen naar een begrotingsformulier op de website van het Nibud: hoeveel inkomsten zijn er, wat zijn de vaste lasten, enzovoort.

Voor de echte funshopper is de lesschets een hele kluif. De leerlingen moeten serieus aan de bak, de tijdsinvestering is groot. In de leskrant ”Ik wil op mezelf wonen” wordt de leerling bijvoorbeeld gevraagd om op de website van de Belastingdienst uit te vogelen voor welke tegemoetkomingen iemand met een laag inkomen in aanmerking komt. Ga er maar aan staan. Daarnaast zijn er tal van wetenswaardigheden te vinden in het lesmateriaal.

Ook de twee andere lesvarianten -”Ik wil autorijden en ”Ik wil samenwonen”- steken op eenzelfde manier in elkaar. Serieuze info, gepresenteerd met een knipoog. Aan het Nibud zal het niet liggen.

Elke versie heeft de vorm van een afzonderlijke krant. De kranten omvatten acht pagina’s op A3-formaat, zijn uitgevoerd in twee kleuren en geïllustreerd. De kranten kosten 16,50 euro per set van tien exemplaren en kunnen worden besteld via de webwinkel van het Nibud.