Het schip dat in juli uit de hoofdstad vertrok op weg naar een Turkse sloper, strandde deze zomer in de Griekse wateren. De Turkse autoriteiten weigerden het toe te laten omdat er 54 ton asbest in zat in plaats van de 1000 kilo die volgens de exportvergunning aan boord was. De Otapan wordt tussen komende maandag en woensdag in de hoofdstad verwacht.Het feit dat Van Eijk het schip in eerste instantie opvangt, betekent volgens het ministerie van VROM niet dat dit bedrijf ook de voorgenomen inventarisatie van de mogelijk schadelijke stoffen aan boord en de asbestverwijdering van de Otapan uitvoert. VROM zal eerst drie onafhankelijke bureaus vragen om de boot te inventariseren. „Dan pas kunnen zich bedrijven inschrijven voor de sanering. Dat kan ook Van Eijk zijn", de woordvoerster van Van Geel.

De Amsterdamse raadsfractie van de SP is „woest" dat de staatssecretaris het schip terugstuurt naar de hoofdstad. „Van Geel schoffeert alle Amsterdammers door het gifschip terug te sturen naar dit dichtbevolkte gebied", aldus SP–raadslid Ivens.

Nederland draait voorlopig op voor alle kosten rondom de terugkeer en verwerking van de Otapan. Van Geel schat die momenteel op 1,5 tot 2 miljoen euro, schreef hij maandag de Tweede Kamer. Hij laat onderzoeken of de rekening kan worden verhaald op het Mexicaanse bedrijf Basilisk, dat eigenaar was van het schip toen het vertrok uit Amsterdam. Op zee is de Otapan eigendom geworden van de Turkse werf Simsekler, dat het schoongemaakte schip nog steeds wil hebben.

De inventarisatie en sanering moeten voor 1 juli volgend jaar uitgevoerd zijn want dan loopt de oorspronkelijke exportvergunning af, aldus de VROM–woordvoerster.

Nederland heeft de borgsom flink verlaagd die eigenaar Basilisk van de Otapan verschuldigd was vóór het asbestschip naar Turkije vertrok. Volgens een Europese regeling uit 1994 moet 450 euro per ton borg worden betaald als dekking voor het geval dat een schip moet terugkeren naar het land van herkomst. In plaats van 3,8 miljoen euro is voor de Otapan iets meer dan twee ton betaald, namelijk 25 euro per ton. Volgens Van Geel betekent dit echter niet dat er regels zijn overschreden. „In dezelfde verordening staat dat van dat bedrag naar boven én beneden mag worden afgeweken", stelde Van Geel woensdag.

Tweede Kamerlid Samsom (PvdA) wijst de zijns inziens „absurde" korting af. Volgens hem is die niet in de haak. De Kamer overlegt donderdag met Van Geel over de Otapan. „Hij moet wel met een goede reden komen voor de reductie".