„IRA bezig zichzelf op te heffen”
DUBLIN - Het Ierse Republikeinse Leger (IRA) is hard bezig zichzelf op te heffen en houdt zich niet meer bezig met terrorisme. De militaire structuur is ontmanteld, werving van vrijwilligers is gestopt, wapenwerkplaatsen zijn opgeheven, wapensmokkel vindt niet langer plaats en opleidingsactiviteiten zijn gestaakt.
Dit zijn de bevindingen van een onafhankelijke onderzoekscommissie, de Independent Monitoring Commission, die woensdageen rapport uitbracht. De regeringen in Londen en Dublin toonden zich uiterst ingenomen met het verslag, dat is samengesteld door een vier leden tellend team bestaande uit voormalige directeuren van de CIA en de antiterreureenheid van Scotland Yard.Gehoopt wordt vooruitgang te boeken ten aanzien van de vorming van een Noord-Ierse regering op basis van de vredesovereenkomst van 1998, de zogeheten Goede Vrijdagakkoorden. Eerder werd voor de vorming van de regering 24 november als deadline vastgesteld.
De IRA zei vorig jaar al dat het de gewapende strijd tegen de „Britse overheersing” van Noord-Ierland had beëindigd en droeg wapenvoorraden over aan ontwapeningsexperts. Het bleef afwachten wat er van de goede voornemens in de praktijk terecht zou komen.
De commissie concludeert dat de IRA-leiders niet langer geloven dat een terugkeer naar terrorisme een levensvatbare optie is. Volgens de commissie adviseren zij hun aanhang duidelijk en aanhoudend zich te onthouden van criminele activiteiten. „Het veiligheidslandschap in Noord-Ierland is radicaal veranderd”, zei Ahern.
Blair erkende dat sommigen sceptisch zullen zijn over het rapport, maar benadrukte dat de basis is gelegd voor consensus. „De deur staat open voor een definitieve oplossing” van het Noord-Ierse conflict, aldus Blair.
Volgens Londen maakt het rapport de weg vrij voor gesprekken tussen de verschillende Ierse partijen tijdens een bijeenkomst die volgende week in Schotland wordt gehouden. Die besprekingen worden ook bijgewoond door de Britse premier Tony Blair en zijn ambtgenoot Ahern. Doel van de gesprekken is het in ere herstellen van de Noord-Ierse Assemblee. Dit besluitvormingsorgaan viel uiteen toen drie medewerkers van de IRA in 2002 werden opgepakt wegens spionage. Ze werden in 2005 vrijgesproken.
De Britse minister voor Noord-Ierland, Peter Hain, riep de leiders van de protestantse meerderheid in Noord-Ierland op te erkennen dat de paramilitaire situatie „absoluut, fundamenteel en radicaal” is veranderd. „Ik geloof niet dat iemand nog denkt dat de IRA kan terugkeren als oorlogsmachine”, aldus Hain.