Boven Deelen, de Oldebroekse Heide en de Eder Heide en op artillerieschietkamp ’t Harde oefenen duizend militairen hun samenwerking alvorens naar Afghanistan te worden uitgezonden.Geoefend wordt er wel vaker op de militaire terreinen op de Veluwe, maar zelden op deze schaal. Tussen 25 september en 13 oktober zijn duizend militairen dagelijks in de weer met pantservoertuigen, helikopters en gevechtsvliegtuigen. Die grootse aanpak heeft inmiddels tot 65 klachten geleid. „Het gaat om klachten uit het hele gebied, van Kampen tot aan Nijmegen en ook richting Amersfoort. Uit de omgeving van Ede zijn vijftien klachten binnengekomen over laagvliegende helikopters, uit Amersfoort en omstreken over F-16’s”, zei een woordvoerster van de luchtmacht dinsdag. De klachten over de oefeningen op de militaire terreinen zelf zijn verwaarloosbaar. „Het is nog te vroeg om conclusies te trekken”, vindt Defensie. De betrokken instanties zullen na afloop de klachten evalueren.

Oefening ”Rhino Integration” moet de verschillende eenheden samensmelten tot één geheel, zegt luitenant-kolonel Roel Been van de landmacht. „Ze oefenen in het samenwerken in Uruzgan. De luchtmacht verleent ondersteuning, onder meer door middel van transport en beveiliging vanuit de lucht.” Met behulp van F-16’s, helikopters en veel materieel op de grond worden situaties nagebootst zoals die zich in Afghanistan voordoen. „Wat zich woensdag voordoet in het Midden-Oosten, wordt morgen op de Veluwe nagespeeld. Niet alleen het rijden van konvooien, maar ook het benaderen van een dorp.”

„Een provinciaal reconstructieteam (PRT) gaat nagebouwde nederzettingen binnen en zoekt contact met de autoriteiten, om zodoende de behoeften te inventariseren. Dat alles om de opbouw van het land te versnellen.” De helikopters mogen tijdens de oefening tot 200 meter boven de bebouwde kom vliegen en daarbuiten nog lager.

Defensie doet er alles aan om overlast te beperken, zegt Been. „Zo vliegen we niet in de nacht en hebben we via de gemeenten de bewoners geïnformeerd.” Dat gebeurde onder meer in de gemeente Elburg. „We hebben maar één klacht binnengekregen”, zegt een woordvoerder. „Over het algemeen krijgen we van inwoners weinig klachten. Schietoefeningen in ’t Harde worden ook altijd van tevoren gemeld. Die informatievoorziening neemt veel klachten weg.”