Brussel en Washington sloten ruim twee jaar geleden een overeenkomst over het verstrekken van allerlei persoonlijke wetenswaardigheden van reizigers. Europese maatschappijen moeten van elke passagier 34 data aanleveren, waaronder het creditcardnummer en het soort maaltijd dat iemand tijdens zijn vlucht naar de overzijde van de Atlantische Oceaan nuttigt. De Amerikanen willen over die informatie beschikken om terroristische aanslagen te kunnen verijdelen.Binnen het Europees Parlement hebben altijd grote bezwaren bestaan tegen de huidige praktijk. Veel afgevaardigden beschouwen die als een inbreuk op de privacywetgeving. Het Europees Hof van Justitie verklaarde eind mei op aandringen van het EP het verdrag ongeldig. De bestaande afspraken, die tot stand kwamen onder de regie van toenmalig eurocommissaris Bolkestein, golden tot eind september. Per 1 oktober had er een nieuwe versie gereed moeten zijn, maar dat is niet gelukt.

Zaterdagavond werden de besprekingen tussen ambtenaren van beide zijden afgebroken. Daarna heerste er aanvankelijk verwarring over de stand van zaken. Er leek sprake van een impasse, maar de Amerikaanse minister van Binnenlandse Veiligheid, Chertoff, benadrukte dat er wel degelijk resultaten waren geboekt en dat alleen de goedkeuring door de Unie nog moet volgen.

De Europese Commissie gaf gisteren een bericht uit waarin zij meedeelt dat de ministers van Justitie van de 25 lidstaten mogelijk vrijdag in Luxemburg praten over een concept, met de bedoeling dezelfde dag overeenstemming met de VS te realiseren.

Formeel is er begin deze maand door het ontbreken van vervangende bepalingen een vacuüm ingetreden waarbij de EU tegen elk luchtvaartbedrijf dat gegevens doorsluist juridische stappen kan ondernemen. Anderzijds lopen de vliegmaatschappijen die niet meewerken aan de eisen van de Amerikanen het risico hun landingsrechten in de VS te verliezen.

Voorlopig zal het waarschijnlijk allemaal niet zo’n vaart lopen en wordt de tot dusver gehanteerde handelwijze voortgezet. KLM en Martinair laten in ieder geval weten de gevraagde informatie te blijven verstrekken. De europarlementariërs Hennis-Plasschaert (VVD) en Buitenweg (GroenLinks) vinden dat zij daarmee dienen te stoppen omdat zij de Nederlandse privacyregels schenden.

Hun CDA-collega Wortmann daarentegen meent dat de doorgifte moet doorgaan. „Reizigers en toeristen mogen niet het slachtoffer worden van een meningsverschil tussen de VS en de EU”, zegt zij.

Chertoff verwacht geen problemen voor het luchtverkeer. Vorige week waarschuwde een woordvoerder van de Europese Commissie echter voor chaos bij het uitblijven van een akkoord.