Buitenland

Immigratie in Israël loopt terug

De immigratie in Israël loopt dit jaar naar verwachting met de helft terug. De oorzaak van de teruggang is dat de Joodse gemeenschap in de grote emigratielanden van de afgelopen jaren, zoals Rusland, Oekraïne en Ethiopië, uitdunt. Bovendien verbetert de toestand zich in de grote Russische en Oekraïense steden, zodat Joden minder behoefte voelen weg te gaan. Daar komt nog bij dat Israël door een economische crisis gaat.

Alfred Muller
26 July 2002 18:23Gewijzigd op 13 November 2020 23:43

Het aantal immigranten uit westerse landen neemt echter wat toe. Op 9 juli landde op de luchthaven Ben Gurion in Tel Aviv een vliegtuig met 370 vooral jonge en religieuze immigranten uit de Verenigde Staten. Andere Amerikaanse immigranten kwamen via andere vluchten binnen.

Allerlei factoren speelden mee om de grote verhuizing naar de andere kant van de Atlantische Oceaan te maken. Maar de grote gemene deler was wel het gevoel dat ze gewoon in Israël thuishoren. De meerderheid is al enkele keren in Israël op bezoek geweest. Vele potentiële immigranten doen namelijk mee aan programma’s waarbij ze een tijdje meedraaien in een werksituatie. Ze leren dan hoe het dagelijks leven in Israël is.

Deze methode blijkt een succes, want velen besluiten te blijven. Vorig jaar besloten Amerikaans-Joodse leiders emigratie naar Israël te stimuleren. Ze wilden aantonen dat ook Amerikaanse Joden naar Israël gaan als er voldoende steun aanwezig is om ze te helpen. De organisatie Nefesh B’Nefesh biedt de immigranten financiële hulp bij de eerste periode in Israël. De organisatie claimt dat zij meer groepen zal brengen als er meer geld is.

De immigratie uit de Verenigde Staten is relatief nog van weinig betekenis. De Joodse gemeenschap in de Verenigde Staten telt 5,7 miljoen zielen. In de afgelopen twee jaar arriveerden er ruim 1200 per jaar in Israël. Het Joodse Agentschap verwacht dit jaar 2000 Amerikaanse immigranten. „De komst van 2000 mensen dit jaar heeft op zo’n groot aantal weinig te betekenen”, aldus Leah Golan, hoofd van de afdeling immigratie uit westerse landen bij het Joodse Agentschap in Jeruzalem.

Weinig honkvast
In Frankrijk hebben dit jaar 20.000 mensen op een of andere wijze laten merken dat ze geïnteresseerd zijn in emigratie naar Israël. Sommigen kwamen naar de informatiecentra van het Joodse Agentschap in Frankrijk. Anderen informeerden naar mogelijkheden om in Israël onroerend goed te kopen. Velen nemen pas na twee of drie jaar een beslissing om in Frankrijk te blijven of naar Israël te gaan. In totaal telt de Joodse gemeenschap in Frankrijk 520.000 zielen.

De praktijk leert dat Franse immigranten weinig honkvast zijn. Eén vrouw in Frankrijk wil nu zelfs voor de derde keer naar Israël emigreren. „We verwachten dat dit jaar 2500 immigranten uit Frankrijk zullen arriveren”, zegt Golan. „De immigratie is niet alleen een gevolg van antisemitisme, ze zijn ook zeer zionistisch. Ze hebben hier al familieleden en ze komen geregeld op bezoek. We zien ook dat vele Franse studenten mogelijkheden onderzoeken om hier hoger onderwijs te volgen.”

Volgens een studie van de universiteit van Tel Aviv blijkt dat het aantal antisemitische incidenten nergens zo groot is als in Engeland. De haatactiviteiten zijn vooral gericht tegen instanties en gebouwen, en niet zozeer tegen mensen persoonlijk. In Engeland wonen ongeveer 275.000 Joden. Ondanks het antisemitisme blijkt het aantal nieuwkomers stabiel met ruim 300 per jaar.

Economische crisis
De grote toename van immigranten dit jaar komt uit Argentinië. Dat land gaat gebukt onder een ernstige economische crisis. Golan voorziet dat het aantal immigranten uit dat land zal vervijf- of verzesvoudigen. In 2001 telde het agentschap 1367 immigranten uit dat land. Van januari tot juni dit jaar alleen al arriveerden er 3000.

Maar Israël zelf bevindt zich ook in een economische crisis. En de minister van Financiën, Silvan Shalom, vindt dat ook immigranten dat moeten ondervinden. De Likud-bewindsman is van plan het mes van de fiscus in de toekomst aan twee kanten te laten snijden. Immigranten die een pensioen ontvangen uit het buitenland moeten dan zowel aan het land van herkomst als in Israël zelf belasting betalen. Het Joodse Agentschap ziet de bui al hangen. „Ik ben bang dat de veranderingen in het belastingstelsel een heel negatief gevolg zullen hebben voor de immigratie”, zegt Golan. „Wij lobbyen bij de regering. De Joodse gemeenschap in het buitenland zegt hetzelfde. Vooral oudere immigranten zijn er heel verontrust over.”

Noodplan
Golan veronderstelt dat het terrorisme de immigranten bang maakt. Maar de keerzijde is dat de al-Aqsa-intifada, zoals de huidige golf van geweld die het Midden-Oosten plaagt heet, de solidariteitsbanden tussen de Joden in de diaspora en de staat Israël heeft versterkt. Terreur of pogingen het land te vernietigen zijn voor velen juist aanleiding het land te helpen of zelfs te immigreren.

Een groep Franse immigranten streek zelfs in Goesj Katif neer, het uiterste puntje van de Gazastrook. Op de wegen erheen wordt vaak geschoten. Golan zegt dat er een noodplan bestaat, voor het geval het antisemitisme in Europa in sterke mate toeneemt en er in korte tijd veel immigranten moeten worden opgenomen. Over het noodplan wil ze geen bijzonderheden verstrekken. Wel zegt ze: „We zijn flexibel. Als het nodig is, kunnen we een grote immigratie uitvoeren in een korte tijd. We hebben een wereldwijde organisatie, en we kunnen snel improviseren. Laatst hebben we een leidinggevend persoon verplaatst van Kiev naar Buenos Aires, waar hij nu belangrijk werk doet. We zijn een Joodse organisatie die een beroep kan doen op de Joodse gemeenschap wereldwijd om ons te helpen als er een noodsituatie ontstaat.”

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer