Dat schrijven twee onderzoekers van de Universiteit van Amsterdam in het rapport ”Stil vermogen”. Het werd woensdagmorgen aangeboden aan minister Wijn van Economische Zaken.Als laaggeletterdheid wordt aangepakt, kan de overheid op uitkeringen 456 miljoen euro besparen, op de gezondheidszorg 61 miljoen en op politie en justitie 19,5 miljoen, aldus het rapport. Stichting Lezen(&(Schrijven gaat het onderzoek gebruiken om organisaties in de onderwijssector meer te laten samenwerken, zodat leerlingen met meer taal- en rekenvaardigheden van school komen.

Bijna 11 procent van de Nederlanders is laaggeletterd, van de beroepsbevolking circa 6 procent. Het meest komt laaggeletterdheid voor in ”elementaire functies” zoals schoonmaker en winkelbediende. Van hen is 18 procent laaggeletterd. Bijna 20 procent van de werknemers in elementaire beroepen kan niet voldoende rekenen. Ook mensen met werk op een landbouwbedrijf of in de bouw zijn vaker laaggeletterd.

Tot 45 procent van de mensen met alleen lagere school hebben moeite met lezen, schrijven of rekenen. Ouders met alleen lagere school hebben vaker minder geletterde kinderen.

Van de laaggeletterden heeft 5 procent helemaal geen eigen inkomen en meer dan 70 procent geen betaalde baan. Eén op de vijf laaggeletterden is volledig werkloos. Daarentegen is slechts 1 procent van de rijkste mensen laaggeletterd.

Laaggeletterden voelen zich vaker niet gezond. Ruim 6 procent van de laaggeletterde mannen heeft een hartaanval gehad tegenover 1 procent van de hooggeletterden. Nagenoeg hetzelfde geldt voor hart- en vaatziekten, beroertes en diabetes. Laaggeletterden bezoeken vaker een huisarts of medisch specialist en worden vaker opgenomen in het ziekenhuis.

Bijna de helft van de laaggeletterden rijdt wel eens zwart in het openbaar vervoer. Belastingfraude, winkeldiefstal, stelen van de baas, verwisselen van prijskaartjes en heling komen iets vaker voor onder laaggeletterden dan onder hooggeletterden. Lager geletterden maken zich vaker schuldig aan bedreiging, mishandeling of verwonding.