Chinese president stuurt aan op machtsstrijd
De Chinese president Jiang Zemin (76) is binnen de gelederen van de communistische partij een propagandastrijd begonnen om aan te blijven als voorzitter.
De algemeen veronderstelde machtovername door de 59-jarige Hu Jintao als de hoogste partijbons deze herfst, komt daarmee in gevaar. Volgens The Washington Post, die zich baseert op bronnen binnen de partij, wordt het congres van de communistische partij mogelijk uitgesteld tot november.
Hu Jintao, nu vice-president, staat al geruime tijd te boek als de komende secretaris-generaal van de partij en uiteindelijk volgend jaar als het nieuwe staatshoofd. Hu heeft de afgelopen jaren zijn macht al aangewend om zijn politieke vrienden op belangrijke posities te plaatsen. Het aantreden van Hu zou uiteindelijk het aantreden moeten betekenen van een nieuwe generatie jongere en mogelijk ook hervormingsgezindere bestuurders.
De aanhang van Jiang ziet de komst van Hu en zijn groep niet zitten. Ze wil dat de huidige president aan het roer blijft staan van de partij. Jiang zou de steun genieten van onder meer de strijdkrachten en provinciale partijbonzen. Bronnen binnen het Chinese staatsbestuur denken dat Jiang zijn machtsstrijd ten gunste van Hu mogelijk alleen zal opgeven als hij voldoende invloed kan blijven uitoefenen achter de schermen.
Chinese leiders hebben altijd hun eigen opvolgers gekozen. De Grote Roerganger Mao Zedong koos voor Hua Guofeng, die twee jaar aanbleef. Deng Xiaoping, gestorven in 1997, koos Jiang Zemin, maar ook Hu Jintao. Jiang had op die keuze geen invloed, aldus partijfunctionarissen. Hu zou dan ook niet het volledige vertrouwen genieten van de Chinese president.
De machtsstrijd in Peking heeft plaats op een moment dat China in een ongekend rap tempo verandert door de introductie van de markteconomie. De traditionele relatie tussen de partij en de arbeidersklasse en de boeren is in grote mate afgebrokkeld. De corruptie binnen de partijgelederen is bovendien groot.
Hoewel het partijlidmaatschap momenteel een recordhoogte heeft bereikt met 63 miljoen leden, is de partij binnen het groeiende particuliere zakenleven nagenoeg afwezig. Bij slechts 1,3 procent van alle particuliere ondernemingen heeft de partij officieel enige voet aan de grond. Jiang heeft het partijlidmaatschap intussen opengesteld voor zakenlieden, een ongekende stap voor de Chinese „communisten.”