De opgraving in Kamenica, nabij de grens met Servië, begon in juni en gaat de komende weken verder. Volgens Murat Hurtic, hoofd van het forensische team, gaat het om het grootste secundaire massagraf dat tot nu toe in Bosnië is ontdekt.Zogeheten secundaire massagraven zijn graven waarin zich lichamen bevinden die aanvankelijk elders waren begraven, maar later door de daders werden verplaatst in een poging de misdaad te verhullen. Vaak gebeurde dat met behulp van bulldozers, waardoor het identificatieproces wordt bemoeilijkt, omdat de lichamen vaak niet compleet zijn en omdat lichaamsdelen soms verspreid over twee of drie graven worden aangetroffen.

Naast de resten vonden de experts ook documenten waaruit blijkt dat de slachtoffers bij de slachting in Srebrenica om het leven zijn gekomen.

De laatste jaren zijn in het gebied rond Kamenica zeven massagraven met lichamen van moslims uit Srebrenica gevonden.

De enclave Srebrenica, door de Verenigde Naties uitgeroepen tot veilig gebied, werd in juli 1995 door Servische troepen onder de voet gelopen. De Serviërs doodden vervolgens 8000 moslimmannen en -jongens in wat wordt beschouwd als de grootste massaslachting in Europa sinds het eind van de Tweede Wereldoorlog.

Deze week werd herdacht dat het bloedbad elf jaar geleden werd aangericht.

Het begin van het grote Srebrenicaproces voor het Joegoslaviëtribunaal in Den Haag is vrijdag chaotisch verlopen. Een korte toespraak van hoofdaanklaagster Carla Del Ponte van het VN-hof werd door procedureel gesteggel onderbroken en vervolgens doorgeschoven naar augustus.

Toen zij nog maar enkele zinnen had gesproken, ontnamen de rechters de Zwitserse het woord. Dat gebeurde nadat alle advocaten van de zeven gedaagden hadden geprotesteerd tegen de speech van Del Ponte.

Een van de raadslieden noemde nog goed en wel voordat ze was begonnen de rede van de aanklaagster „emotioneel” en daarom niet op zijn plaats. Hij kreeg onmiddellijk bijval van de verdediging van de overige gedaagden.

„Ik ben absoluut met stomheid geslagen”, verklaarde de aanklaagster. „Dit is het begin van het proces en ik wilde openingsopmerkingen maken. Het gaat niet om emotie maar om feiten, mijn beste advocaten van de verdediging, om feiten”, richtte ze zich tot de verdediging.

Een woordvoerder van de aanklagers verklaarde na afloop van de zitting uitermate verbaasd te zijn over de gang van zaken. De verdediging wist al weken dat er een rede van Del Ponte aankwam en had dus genoeg tijd om zich voor te bereiden. „Het lijkt erop dat de verdediging bang is voor Del Pontes speech”, aldus Anton Nikiforov tegen het ANP. „We zijn terug in augustus.”

De rechters hadden nog geprobeerd een compromis te vinden door de woorden van Del Ponte niet als onderdeel van het openingspleidooi te kenschetsen, maar daar wilde de aanklaagster niet in meegaan. „Ja, het is een openingspleidooi. Het zijn inleidende opmerkingen”, verklaarde ze. Een lichtelijk geïrriteerde Del Ponte zei vervolgens er geen enkel probleem mee te hebben in augustus terug te komen.

De rechters besloten daarop na consultatie met en instemming van de aanklagers de toespraak van Del Ponte naar 21 augustus door te schuiven. Die datum was al geprikt voor de openingspleidooien. Aanklager Peter McCloskey zal na de hoofdaanklaagster het belangrijkste deel van het openingspleidooi voor zijn rekening nemen.

Advocaat Stéphane Bourgon van de gedaagde Drago Nikolic wilde het na afloop van de zitting van vrijdag geen overwinning noemen. „Ons doel is deze rechtszaak een rechtszaak te houden. Als de aanklaagster zich tot de media wil wenden, heeft ze daar andere middelen voor”, aldus de advocaat.

Vijf van de zeven gedaagden in het proces is genocide ten laste gelegd, de zwaarst mogelijke aanklacht. Het proces gaat naar verwachting jaren duren.