Spanje bereid militairen van Perejil te halen
De Spaanse minister van Buitenlandse Zaken, Ana de Palacio, heeft donderdag voorgesteld de Spaanse militairen terug te halen van het eiland Perejil (Peterselie-eiland) onder voorwaarde dat Marokko belooft het onbewoonde eilandje niet opnieuw te bezetten. „Spanje wil niet op het Peterselie-eiland blijven. We willen terug naar de oude situatie, maar hebben daarvoor garanties nodig”, zei De Palacio donderdagmorgen op de Spaanse radio. „Namelijk dat Marokko niet op het eiland komt als wij weggaan.”
Volgens De Palacio is geen buitenlands ingrijpen nodig om een eind te maken aan de huidige crisis. Spanje zou zich tevreden stellen met een overeenkomst met koning Mohammed VI en met een algemene politieke wil van Marokkaanse zijde om het conflict te beëindigen.
Zodra afspraken zijn gemaakt over de terugtrekking van de militairen, zouden de Spaanse en de Marokkaanse politie samen kunnen gaan werken om drugssmokkel en illegale immigratie in het gebied tegen te gaan, zei De Palacio.
Intussen heeft VN-secretaris-generaal Kofi Annan zich als bemiddelaar aangeboden in het conflict dat Spanje en Marokko hebben om het onbewoonde eiland Perejil. Annan zei dat de jongste ontwikkelingen in de kwestie rond het eiland hem zorgen baarden en dat hij contact had gehad met de leiders van Spanje en Marokko. Hij zei te hopen dat beide partijen zullen vasthouden aan hun oorspronkelijke wens de kwestie met vreedzame middelen op te lossen. VN-woordvoerster Hua Jiang zei dat Annan bereid is zijn diensten aan te bieden „als de twee zijden dit wensen.”
Marokkaanse manschappen die het voor de kust van Marokko gelegen eilandje vorige week in bezit hadden genomen werden woensdag door Spaanse commando’s ontwapend en afgevoerd, waarna de Spanjaarden de Marokkaanse vlaggen die de bezetters er hadden geplant door Spaanse vervingen. De actie volgde nadat Spanje vijf oorlogsschepen naar het gebied had gedirigeerd. Het ingrijpen kwam als een verrassing, omdat Spanje steeds had gezegd een diplomatieke oplossing na te streven. „Het koninkrijk Marokko protesteert met kracht tegen deze ongerechtvaardigde agressie op een moment dat Marokko en Spanje probeerden deze crisis met diplomatieke middelen op te lossen”, luidde een verklaring die door het Marokkaanse persbureau MAP werd verspreid.
De Spaanse minister van Defensie, Federico Trillo, zei op een spoedvergadering van de parlementscommissies van buitenlandse zaken en defensie dat de Spaanse operatie nog geen uur had geduurd en dat er geen schot was gelost. Hij zei dat het leger in actie was gekomen omdat Spanje was aangevallen „op een gevoelig punt van zijn geografie.”
Woensdag kon men vanaf de heuvels van Belyounech, een Marokkaans kustplaatsje op 200 meter van het Peterselie-eiland, twee Spaanse vlaggen boven het eiland zien wapperen. Een twaalftal Spaanse militairen had posities ingenomen langs de oevers en leek bezig met het bouwen van een muurtje. Andere militairen verkenden het eiland, terwijl een helikopter boven hun hoofd cirkelde. In de omringende wateren kruisten de Spaanse oorlogsschepen. Marokkaanse kinderen die zich op het strand van Belyounech hadden verzameld, schoten met katapulten stenen in de richting van de schepen.
De Europese Unie, die Spanje aanvankelijk alle steun had toegezegd, zei dat zij bezorgd was over de ontwikkelingen en graag een nieuwe dialoog tussen Spanje en Marokko op gang wilde brengen. De voorzitter van de Europese Commissie, Romano Prodi, zei dat de EU groot belang hecht aan goede betrekkingen met Marokko. Driekwart van de Marokkaanse export gaat naar de EU. De NAVO liet weten blij te zijn dat de vroegere status-quo was hersteld en dat er geen bloed was vergoten. Frankrijk drong er bij de twee landen op aan hun meningsverschillen op te lossen in een sfeer van „kalmte en goed nabuurschap.” Marokko heeft in het conflict de Arabische Liga achter zich gekregen.
De bezettingsactie werd vorige week donderdag uitgevoerd door twaalf Marokkanen, volgens Rabat politieagenten. Zij plantten Marokkaanse vlaggen op het tot dan toe onbewoonde eilandje en zetten er een paar tenten op. De Marokkaanse regering, die er door Spanje van is beschuldigd te weinig te doen om smokkel van drugs en mensen over de Straat van Gibraltar tegen te gaan, zei het nodig te hebben om betere controle uit te oefenen.
Perejil, of Leila, zoals de Marokkanen het noemen, behoort sinds 1668 tot Spanje, maar wordt opgeëist door Marokko. De laatste veertig jaar zijn er geen Spanjaarden meer gestationeerd geweest. Naar verluidt worden de grotten op het eilandje door criminelen gebruikt om illegale immigranten over de Straat van Gibraltar naar Spanje te smokkelen.