Calderon wil Mexicaanse economie verder openen
MEXICO-STAD - De kroonprins van de Mexicaanse president Vicente Fox heeft de verkiezing van afgelopen zondag nipt gewonnen. De onenigheid over de verkiezingsuitslag is in het Zuid-Amerikaanse land echter nog allesbehalve voorbij.
Lijsttrekker Felipe Calderon van de Partij voor Nationale Actie (PAN) wist 244.000 stemmen meer in de wacht te slepen dan zijn naaste opponent, Manuel Lopez Obrador van de Partij voor de Democratische Revolutie (PRD).Obrador weigert zich evenwel neer te leggen bij de verkiezingsuitslag en eist een hertelling van de bijna 30 miljoen stemmen. De conservatieve academicus Calderon kreeg volgens het Nationaal Electoraal Instituut 35,89 procent van de geldige stemmen, tegen 35,31 procent voor de progressieve oud-burgemeester van Mexico-stad Obrador, die in de peilingen maandenlang op haast eenzame hoogte stond. Het is waarschijnlijk dat Obradors radicalere beleidsvoornemens veel Mexicanen op het allerlaatste moment deed besluiten om te kiezen voor de meer gematigde en minder flamboyante Calderon.
Hoewel de progressieve PRD-kandidaat er in de weken voorafgaand aan de stemming veel aan deed om zijn reputatie als onbesuisde beeldenstormer af te zwakken, kon Obrador uiteindelijk niet de indruk wegnemen dat hij enigszins neigde naar een plaatselijke variant van de zogeheten bolivariaanse revolutie waarmee de Venezolaanse president Hugo Chavez zichzelf tot een internationale paria maakte.
Wanneer het electorale tribunaal de stembusuitslag bekrachtigt, waartoe het tot begin september de tijd heeft, zal Felipe Calderon op 1 december als president aantreden voor een eenmalige ambtstermijn van zes jaar.
Calderon heeft inmiddels de oppositie formeel uitgenodigd om deel te nemen aan zijn regering en verklaarde zich bereid om verschillende kabinetszetels af te staan aan mogelijke coalitiepartners. De PAN-lijsttrekker is welhaast verplicht om een coalitieregering te vormen, daar zijn partij in het federale parlement op amper 30 procent van de zetels beslag wist te leggen. De verwachting is dat de Partij van de Institutionele Revolutie (PRI), die gedurende zeventig jaar het politieke leven in Mexico domineerde maar in 2000 de presidentsverkiezing verloor, de nieuwe regering zal steunen.
Calderon stelt de Mexicanen voor om de economie van het land verder te openen voor buitenlands kapitaal en het mes te zetten in de verstikkende bureaucratie. De aanstaande president wil streven naar constructieve samenwerking met de Verenigde Staten, hoewel Calderon verzekerde dat hij hierbij nimmer het hoofd zal buigen.
Direct nadat de electorale autoriteiten hem tot winnaar hadden uitgeroepen gaf Calderon een verklaring uit waarin hij zijn landgenoten vroeg hem een kans te geven. „Ik vraag op dit moment niet meer dan een kans om het vertrouwen van de natie te winnen, opdat wij gezamenlijk kunnen werken aan een betere toekomst”, aldus Calderon.
Maar wanneer het aan Lopez Obrador ligt, is het laatste woord over de verkiezing nog niet gezegd. De PRD heeft haar aanhangers ertoe opgeroepen om zich later zaterdag op het Zocaloplein te verzamelen voor een massademonstratie. Eerder wist Obrador meer dan 150.000 mensen op dit plein in het centrum van de hoofdstad te verzamelen. De hoofdstedelijke oud-burgemeester dreigde met grootse protestacties wanneer een hertelling van de stemmen uitblijft.
Volgens Obrador is zijn verlies louter toe te schrijven aan fraude. Zo zouden er meer dan 3 miljoen stembiljetten zijn „verdwenen.” Volgens het Nationaal Electoraal Instituut betreft het hier voornamelijk wegens vormfouten geannuleerde stemmen die niet zijn meegenomen in de eerste voorlopige telling, maar uiteindelijk wel zijn inbegrepen in de officiële telling.
Het ongenoegen en de achterdocht van Obrador over het verloop van de telling is evenwel te begrijpen. Zijn Partij voor de Democratische Revolutie ontstond in 1988 naar aanleiding van de grootschalige fraude waarmee de PRI in dat jaar de presidentsverkiezing beslechtte. PRD-oprichter Cardenas stevende destijds af op een ruime overwinning toen de computers die het tellen van de stemmen coördineerden het plotseling begaven. Nadat het systeem enkele uren later weer tot leven kwam bleek Cardenas’ voorsprong ineens verdwenen en mocht PRI-lijsttrekker Carlos Salinas zich president noemen. Later ontpopte Salinas zich tot een van Mexico’s meest corrupte presidenten.