De Amsterdamse burgemeester Job Cohen verwees naar de Surinaamse schrijver en verzetsstrijder Anton de Kom (1898–1945): „De woorden van hem zijn een schreeuw om waarheid, recht en begrip". Daarom is het belangrijk om stil te staan bij het slavernijverleden van Nederland en Amsterdam, aldus Cohen.Onlangs onhulde de burgemeester een gedenksteen bij zijn ambtswoning als erkenning van de rol die de hoofdstad in de slavernij heeft gespeeld. Cohen besloot zijn toespraak met de woorden: Zolang de herionnering leeft, is het leed niet voor niets geleden".

Eddy Campbell, voorzitter van het Nationaal instituut Nederlands slavernijverleden en erfenis (NiNsee) sloot zich hierbij aan. „Herdenken is een humane plicht, niet alleen als aanklacht tegen de daders, maar ook als een gebaar van verzoening naar de burgers en erkenning van het gedeelde verleden".

De bijeenkomst verliep rustig. Vorig jaar leidde de herdenking tot hevig gejoel en geschreeuw toen minister Rita Verdonk (Vreemdelingenzaken en Integratie) wilde spreken. Mensen protesteerden tegen „het rechtse beleid van deportatie en discriminatie".

Het was in 2005 niet de eerste keer dat de herdenking tot protesten leidde. Ook bij de onthulling van het monument in 2001 door koningin Beatrix had de beveiliging grote moeite om de menigte op afstand te houden. De ceremonie was alleen voor genodigden toegankelijk, dit tot grote ontevredenheid van nazaten van de slavernij die zich achter hekken op grote afstand moesten stationeren.

Nederland schafte de slavernij af op 1 juli 1863. Daarmee kwam een einde van tweehonderd jaar slavernij in de toenmalige Nederlandse koloniën Suriname en de Nederlandse Antillen.