Werken tot 67e komt in beeld
DEN HAAG (ANP) – Het volgende kabinet moet serieus nadenken over een verhoging van de AOW–leeftijd tot 67 jaar. VVD–minister Zalm van Financiën heeft dat donderdag gezegd in reactie op een advies van een groep topambtenaren. Daarin wordt een hogere AOW–leeftijd aanbevolen als maatregel om de kosten van de vergrijzing op te vangen.
Zalm wordt bijgevallen door fractievoorzitter Van Beek van de VVD en Tweede Kamerlid Bakker van D66. CDA en PvdA zien echter helemaal niets in verplicht doorwerken na het 65e. De PvdA heeft al eerder voorgesteld om de AOW in de toekomst uit de belastingen te financieren in plaats van uit premies. Dat betekent dat rijkere ouderen ook een bijdrage moeten leveren aan de oudedagsvoorziening.Volgens PvdA–leider Bos is dat eerlijker dan iedereen tot zijn 67e te laten doorwerken. Hogere inkomens zijn desgewenst in staat om een vervroegd pensioen „te kopen", lagere inkomens missen die mogelijkheid, aldus de PvdA–leider.
Het CDA wijst zowel een hogere AOW–leeftijd als een ’fiscalisering’ van de AOW af. Volgens Tweede Kamerlid De Nerée is daartoe geen enkele noodzaak. Hij verwacht dat de vergrijzing ook betaalbaar is als meer mensen tussen de 55 en de 65 aan de slag gaan. Verder moeten er meer mogelijkheden komen om na het 65e levensjaar vrijwillig aan het werk te blijven.
De topambtenaren, verenigd in de studiegroep begrotingsruimte, gaan er vanuit dat er een bedrag van 15 miljard euro gevonden moet worden om de kosten van de vergrijzing te kunnen opvangen.
Dat bedrag hoeft niet in één kabinetsperiode te worden opgebracht, maar het volgende kabinet moet wel al knopen doorhakken over de te nemen maatregelen. Naarmate langer gewacht wordt met ingrijpen, neemt het bezuinigingsbedrag toe, zei voorzitter Van Geest in een toelichting.
Volgens de studiegroep moet het volgende kabinet ervoor zorgen dat in 2011 een overschot van minstens 0,5 procent van het bruto binnenlands product (2,5 miljard euro) op de overheidsbegroting is ontstaan. Dat vergt een bezuiniging van zo’n 6 miljard euro in de komende vier jaar. Als de aardgasbaten hoger uitvallen dan voorzien, moet het begrotingsoverschot minimaal 1 procent bedragen.
Daarnaast moet het nieuwe kabinet kiezen uit een aantal vergrijzingsmaatregelen. Om te beginnen moet het iets doen om de AOW en de gezondheidszorg goedkoper maken. Als mogelijkheid noemen de ambtenaren onder meer fiscalisering van de AOW, het in 20 jaar verhogen van de AOW–leeftijd naar 67 jaar en een pakketverkleining in de gezondheidszorg.
Daarnaast moet er iets gebeuren om meer mensen aan de slag te houden. De topambtenaren pleiten voor een verlaging van de WW–duur en het in dertig jaar afschaffen van de hypotheekrenteaftrek. Het geld dat dit laatste oplevert, moet worden ingezet voor lastenverlichting ten bate van de werkgelegenheid.
Vooral dat laatste ligt politiek gevoelig. De PvdA, GroenLinks en SP pleiten al geruime tijd voor een beperking van de hypotheekrenteaftrek. Ook voor D66 is dit bespreekbaar, maar CDA en VVD zijn mordicus tegen.