Bij een staatsbezoek moet de ceremoniemeester met alles rekening houden. In België is het echter nog eens extra op eieren lopen. Sinds België een federale staat is met drie gewesten -Vlaanderen, Wallonië en Brussel- moet bij elk staatsbezoek de aandacht netjes worden verdeeld: evenveel tijd en ontmoetingen in Vlaanderen als in Wallonië om niet op tenen te gaan staan.Zo bezoekt koningin Beatrix eerst Antwerpen (in Vlaanderen), dan Brussel, vervolgens het Vlaamse Gent en ten slotte de stad Luik in het Franstalige deel. Het programma doet zo recht aan de situatie in België, stelt de Nederlandse ambassadeur in dat land, R. Bekink.

Ook in de toespraak aan het staatsbanket is de aandacht verdeeld. Koningin Beatrix spreekt in het Nederlands, maar zal ook een kleine passage in het Frans uitspreken. De Belgische koning zal Frans en Nederlands gebruiken.

Dat de koningin in Antwerpen en niet in de hoofdstad Brussel haar bezoek begint, is vooral om praktische redenen. „Anders moet je heen en weer naar Antwerpen. Dit is wel zo efficiënt”, zegt Bekink. En met een lach: „Bovendien is de koningin ook nog burggravin van Antwerpen.”

Deze titel verwierf Engelbrecht II van Nassau in 1499. De slapende titel wordt sindsdien gevoerd door het hoofd van het Huis (Oranje-)Nassau, momenteel koningin Beatrix.

Peter en meter
De banden tussen het Oranjehuis en de Belgische koninklijke familie -het Huis Saksen-Coburg-Gotha- zijn innig. Dat blijkt ook uit de aanwezigheid van prins Willem-Alexander en prinses Máxima op de eerste dag van het staatsbezoek. Het is niet gebruikelijk dat de kroonprins binnen Europa meereist met zijn moeder.

Niet alleen officieel, maar ook privé zijn er veel banden tussen de vorstenhuizen. Zo was de Belgische koning Leopold III peetvader bij de doop van prinses Beatrix in 1938. En de vorig jaar geboren prinses Alexia heeft als meter prinses Mathilde, de vrouw van kroonprins Philip.

Over en weer zijn bruiloften, jubileumbijeenkomsten en begrafenissen ook altijd trouw bijgewoond. Zo waren koning Albert en koningin Paola, samen met prins Philip en zijn vrouw, aanwezig bij het huwelijk van prins Willem-Alexander.

Nederlanders
Dinsdag zal in het teken staan van de officiële plechtigheden, zoals kranslegging, ontmoeting met de premier en het staatsdiner. Daarnaast is er aandacht voor het thema cultuur. Zo bezoekt de koningin ’s middags in Brussel het Vlaams-Nederlands Huis de Buren. Het huis is een initiatief van de Vlaamse en de Nederlandse regering samen en heeft als missie om vanuit Nederland en Vlaanderen een forum te bieden voor het debat over culturele diversiteit, samenleving en politiek in Europa, zoals de organisatie het zelf zegt.

Woensdagochtend staat de oude stad Gent op het programma. Daar doet het gezelschap opnieuw aan cultuur.

’s Middags heeft de koningin een ontmoeting met in België woonachtige Nederlanders. Enkele van de velen. Circa 1000 Nederlanders zijn uitgenodigd, maar in totaal wonen er ongeveer 113.000 in het buurland, vooral in de grensstreek, al zijn er ook vele woonachtig in de regio Brussel vanwege hun werk bij de instanties van de Europese Unie en de NAVO.

Koningin Beatrix zal woensdag ook familieleden ontmoeten die in België woonachtig zijn vanwege hun werk: haar derde zoon Constantijn en haar neven prins Carlos en prins Jaime, twee zoons van haar zus Irene.

Donderdagmorgen krijgt het bezoek een sneltreinvaart als het gezelschap in de TGV stapt naar het Waalse Luik, dat onder Maastricht net over de grens ligt. Daar krijgt de koningin een knap stukje architectuur te zien in het nieuwe stationsgebied en staan de economische banden tussen Nederland en België centraal.

Niet voor het eerst
Het staatsbezoek van volgende week is het derde aan België waar de koningin bij betrokken is. In 1960 begeleidde prinses Beatrix haar moeder bij het staatsbezoek toen prins Bernhard ziek was. In 1981 ging de koningin met prins Claus naar België voor een staatsbezoek. Toen zat koning Boudewijn nog op de troon. Nu er een andere vorst regeert, kan koningin Beatrix opnieuw naar de zuiderburen op bezoek.