Koster en klokkenluider in Zwitserland
BENNEKOM - Nog één datum en de 77-jarige J. C. Oskam uit Bennekom kan ontspannen in zijn tuinstoel zakken. Sinds twintig jaar organiseert hij Nederlandstalige kerkdiensten in het Zwitserse Berner Oberland. Voor 20 augustus zoekt hij nog een voorganger.
„’k Heb al verschillende predikanten gebeld”, piekert hij hardop. „Maar ja, de meesten gaan in juli op vakantie. En anderen begeven zich drie weken lang onder het gehoor, in plaats van zelf op de preekstoel te staan.”Zeven predikanten heeft Oskam nu. Ze gaan in juli of augustus voor in de plaatsen Interlaken en Meieringen.
De hervormde ds. J. Remijn begon in de zomer van 1969 in Zwitserland met het houden van Nederlandstalige kerkdiensten op kleine schaal, vanuit zijn eigen gemeente in Unterseen. Omdat al gauw honderden vakantiegangers de weg naar deze diensten vonden, week hij enkele malen uit naar een groter gebouw. Met de Slotkerk in Interlaken als laatste bestemming. Ook deze zomer staat de kerk in de zomermaanden open voor Nederlanders.
Na het overlijden van de predikant in 1986 pakte Oskam samen met anderen de organisatie op. Het Centraal Weekblad publiceert zijn rooster.
Samen met zijn vrouw bivakkeerde hij sindsdien van begin juli tot eind augustus in het Berner Oberland. Dit jaar vertrekt hij voor het eerst zonder haar. Zij overleed enkele maanden geleden.
Een week voordat de diensten beginnen, zet Oskam voet op Zwitserse bodem. „Dan hang ik posters met aankondigingen op bij campings en in VVV’s. Een aantal jaar geleden bracht ik er niet minder dan 400 rond. Nu krijg ik wat hulp. Ik word ook een dagje ouder.”
Tijdens de kerkdiensten houdt Oskam een oogje in het zeil. „Ik was al koster, diaken, ouderling en klokkenluider. En”, voegt hij daar wat ondeugend aan toe, „ik heb ook wel eens een preek gelezen.”
Zeven zondagen lang zijn er kerkdiensten in Meieringen -deze plaats kwam er als tweede bij- en Interlaken. Het gros van de vakantiegangers komt volgens Oskam uit de breedte van de Protestantse Kerk in Nederland. Ze worden bediend door vooral hervormde, maar ook door bijvoorbeeld Nederlands-gereformeerde predikanten.
Het kerkbezoek loopt al een tijd wat terug, bemerkt Oskam. Een tikje teleurgesteld: „Zwitserland is een duur land geworden. En sommige mensen zeggen: „Het heeft de hele week geregend. Nu is het mooi weer en gaan we niet naar de kerk.”
Eind vorig jaar richtte Oskam samen met anderen de Stichting Nederlandse Vakantiekerk Berner Oberland (NVBO) op. Met als doel het in stand houden van protestants-christelijke kerkdiensten voor Nederlanders. Oskam pakt de notulen erbij en citeert: „Tot eer en lofprijzing van God. Voor de verspreiding van Zijn boodschap van liefde, trouw en Zijn beloften. Alsmede voor de opbouw en ondersteuning van de ene grote gemeente van God.”
Dankbaar werk vindt hij het. Dat bovendien „beslist nodig” is. „Je biedt mensen de gelegenheid om een kerkdienst te bezoeken. En dat heeft best impact. Ik hoor wel eens verhalen van mensen die door het bezoeken van diensten in gesprek raken met niet-christelijke vakantiegangers. Ze gaan op zondag naar de kerk, rijden netjes aangekleed van de camping. En ’s avonds vragen de buren: „Waar zijn jullie toch geweest?””
Soms is Oskam teleurgesteld omdat hij het rooster maar moeilijk vol krijgt. „Dan houd ik me vast aan de Bijbelse passage: „De Heere zal voorzien.” Het is altijd nog gelukt. Biddend kun je veel.”