Medezeggenschap in het onderwijs
DEN HAAG - Minister Van der Hoeven van Onderwijs wil niet langer rekening houden met gewetensbezwaren tegen medezeggenschapsraden op scholen. De uitzonderingsbepaling die hierover sinds 1992 in de wet staat, zal verdwijnen.
STAND VAN ZAKEN - Elke school is in principe verplicht een medezeggenschapsraad in te stellen. In de raad van een basisschool zitten ouders en leerkrachten. Hij adviseert het schoolbestuur gevraagd en ongevraagd. Op een aantal onderdelen, zoals lestijden, heeft de raad instemmingsrecht. In het voortgezet onderwijs zitten ook leerlingen in de medezeggenschapsraad. Scholen die dat wensen, kunnen leerlingen alleen adviesrecht toekennen.(is0(UITZONDERING - De invoering van de wet in 1992 leidde tot heftige discussies in reformatorische en gereformeerd vrijgemaakte kring. De beslissingsbevoegdheid van de medezeggenschapsraad werd gezien als een aantasting van het gezag dat het schoolbestuur heeft. De meeste reformatorische en vrijgemaakte scholen vroegen ontheffing aan. Die wordt verleend als twee derde van ouders, de leerkrachten en de leerlingen de aanvraag ondersteunt.
OMVANG - Het aantal scholen dat principiële bezwaren heeft tegen medezeggenschapsraden is de afgelopen jaren geslonken. In het begin van de jaren negentig vroegen vrijwel alle scholen van gereformeerd vrijgemaakte signatuur ontheffing aan. Die hebben hun bezwaren laten vallen. Het overgrote deel van de scholen met een reformatorische achtergrond vraagt nog wel steeds ontheffing aan. Ruim 120 van de 170 reformatorische scholen hebben geen medezeggenschapsraad. Ook twaalf scholen met een antroposofische achtergrond willen geen medezeggenschapsraden.
SCHRAPPEN - Minister Van der Hoeven wil de uitzonderingsbepaling schrappen, omdat deze niet past bij een tijd waarin schoolbesturen meer verantwoordelijkheden gaan dragen. Verder zijn er volgens haar in orthodox-christelijke kring verschuivingen gaande in het denken over medezeggenschap.
TEGEMOETKOMING - Om tegemoet te komen aan de bezwaarden mogen de schoolbesturen de bevoegdheden van de medezeggenschapsraden terugbrengen van instemmingsrecht naar adviesrecht. Daarvoor is geen ontheffing van de minister nodig. Wel moet twee derde van het personeel, de ouders, en in het voortgezet onderwijs twee derde van de leerlingen, het daar mee eens zijn.
GESCHILLEN - Op dit moment heeft elke richting in het onderwijs een eigen geschillencommissie voor het geval de medezeggenschapsraad niet tot overeenstemming kan komen met het bestuur. Minister Van der Hoeven wil dat het onderwijsveld zelf met voorstellen komt om daar één commissie voor alle richtingen te van maken. De PvdA wil de totstandkoming van één commissie via een wetswijziging afdwingen.