CO2-uitstoot industrie mag gelijk blijven
DEN HAAG/PARIJS - De Nederlandse industrie mag in de periode 2008-2012 per jaar ongeveer evenveel broeikasgas uitstoten als nu. Bedrijven kunnen hun emissierechten verkopen als ze minder of duurzamer produceren. Ondernemingen die meer rechten nodig hebben, kunnen die kopen op de beurs.
Dat hebben minister Brinkhorst van Economische Zaken en staatssecretaris Van Geel (Milieu) dinsdag bekendgemaakt.Brinkhorst wees erop dat in de nieuwe periode meer bedrijven dan nu emissierechten moeten hebben. Bovendien groeit de economie en dat zal gepaard gaan met een grotere vraag naar de rechten.
CDA-Tweede Kamerlid Liesbeth Spies toont zich tevreden. Zij verwijst naar een dinsdag gepubliceerd rapport van het Milieu- en Natuurplanbureau. Daarin staat dat het nieuwe zogeheten CO2-allocatieplan de internationale Kyotoafspraken om het broeikasgas terug te dringen binnen bereik brengt.
PvdA-collega Samsom heeft wel kritiek. De Europese Commissie staat toe dat maximaal 10 procent van de rechten via een veiling aan de bedrijven verkocht kan worden. Samsom ziet graag dat de opbrengst van zo’n veiling naar consumenten gaat, die er door energiebesparing hun voordeel mee kunnen doen. In Nederland zijn de rechten gratis, op ongeveer 4 procent na.
Die 4 procent komt beschikbaar door een vermindering van de rechten voor de elektriciteitsbedrijven. Zij worden geconfronteerd met een vermindering van hun rechten met zo’n 15 procent, waarvan een derde wordt doorgesluisd naar de industrie. Hierdoor wordt rechtgezet dat ze in de huidige periode de waarde van emissierechten, die ze gratis kregen, hebben doorgerekend in de prijzen.
EnergieNed, de organisatie van de energiebedrijven, vreest dat hierdoor „oneerlijke concurrentie” ontstaat met het buitenland. Zo heeft Duitsland besloten nieuwe centrales geen korting op te leggen om zo noodzakelijke nieuwbouw te stimuleren. Directeur van EnergieNed Richard de Lange wil dat er op Europees niveau afspraken worden gemaakt over de toekenning.
Hij is verder bang dat de bedrijven CO2-rechten moeten gaan kopen; dat zou kunnen betekenen dat een gemiddeld huishouden per jaar zo’n 5 euro duurder uit zal zijn.
De Europese Commissie moet het allocatieplan nog goedkeuren en Brinkhorst wil er voor die tijd met zijn Europese collega’s over praten. Brinkhorst toont zich bereid om nog eens „goed te bekijken” of de korting op de emissierechten van de energiebedrijven ook moet gelden voor nieuwe centrales.
Jan Berends, de emissiedeskundige van de chemische industrie in Europa, hekelt het systeem van toekennen van emissierechten, dat is gebaseerd op uitstoot van broeikasgas in het verleden. Hij pleit ervoor de rechten van de elektriciteitsbedrijven niet te koppelen aan de capaciteit van de installaties, maar aan de hoeveelheid stroom en de die ze daadwerkelijk leveren en hun energie-efficiency.
Hij denkt dat het huidige systeem leidt tot „prijsopdrijving.” Bedrijven kunnen nu besluiten de productie stil te leggen en hun rechten gewoon te verkopen. Bedrijven die die rechten kopen, zullen dat doorberekenen in hun stroomprijzen, aldus Berends.
Greenpeace is -op z’n zachtst gezegd- niet blij met de ideeën van Brinkhorst en Van Geel. De milieuorganisatie vindt dat de industrie veel te veel ruimte krijgt om broeikasgas uit te stoten. „Op deze manier worden bedrijven nauwelijks gestimuleerd om te investeren in duurzame productiemethoden. Dit plan beschermt de industrie in plaats van het milieu.”
Verder vreest de organisatie dat het zogeheten allocatieplan ertoe zal leiden dat de energiebedrijven de komende jaren veel meer kolencentrales in Nederland bouwen. En die stoten relatief veel CO2 uit.
Vooral over de rechten voor staalconcern Corus -dat vorig jaar al 4 miljoen ton te veel aan rechten gekregen zou hebben- is Greenpeace kritisch. „Nog meer rechten toekennen, is niet anders dan verkapte staatssteun.”