De cijfers uit 88 landen in Latijns-Amerika, zuidelijk Afrika en Azië laten zien dat Afrika het zwaarst is getroffen. Tot 2010 zullen daar alleen al 20 miljoen kinderen hun ouders door de ongeneeslijke ziekte verliezen. In Afrika leeft ongeveer driekwart van alle mensen die zijn geïnfecteerd met HIV, het virus dat aids kan veroorzaken.

Directeur Peter Piot van de VN-aids-organisatie Unaids zei op de conferentie dat de achterblijvende kinderen vaak de rol van hun ouders moeten overnemen en niet naar school gaan. Daardoor lopen zij volgens hem meer risico om ook te worden besmet. De wereld staat dan ook pas aan het begin van de aids-epidemie, zo zei Piot.

In Azië woonden in 2001 ongeveer 2 miljoen aids-wezen, staat in het verslag van de VN. Dat aantal kan sterk stijgen, omdat het gebied heel dichtbevolkt is. Mogelijk overtreft Azië in de toekomst de Afrikaanse landen. Unaids schat het aantal aids-wezen in Latijns-Amerika op 330.000, in het Caraïbisch gebied op 250.000 en in Oost-Azië op 85.000. Veel weeskinderen hebben geen enkele hulp en gaan zich prostitueren, met het grote risico zelf geïnfecteerd te raken.

De Nederlandse hulporganisatie Wemos heeft er woensdag voor gepleit dat de Wereld Handels Organisatie (WTO) zijn belofte aan ontwikkelingslanden nakomt: dat die goedkope versies van aids-medicijnen mogen maken.

„Tijdens de aids-conferentie springt de belangentegenstelling tussen de farmaceutische industrie en de ontwikkelingslanden weer onmiddellijk in het oog”, aldus Nicole Metz van Wemos. „Terwijl farmaceuten als GlaxoSmithKline en Bristol- Meyers Squibb hun allernieuwste aids-medicijnen presenteren, lijkt te worden voorbijgegaan aan de belangen van de miljoenen allerarmsten die geen geld hebben om een aids-cocktail te betalen”.

De lobby van de farmaceutische industrie lijkt het volgens Metz nog steeds te winnen van de belangen van mensen in ontwikkelingslanden. Landen zonder eigen farmaceutische industrie kunnen nog steeds niet aan goedkope medicijnen komen, omdat ze medicijnen die geproduceerd zijn onder een dwanglicentie niet mogen importeren.

De WTO dacht eind vorig jaar voor dit probleem uiterlijk eind 2002 een oplossing te vinden. Deze is echter nog lang niet in zicht. „De WTO moet haar belofte nakomen, landen die medicijnen willen importeren moeten zeggenschap krijgen over productie en prijs van de te importeren medicijnen. Dit is essentieel voor de miljoenen mensen met HIV/aids om aan goedkope medicijnen te komen”.

In Barcelona hebben Nederlandse organisaties die zich met de bestrijding van aids bezighouden, zich woensdag kritisch uitgelaten over het regeerakkoord van CDA, LPF, VVD. De organisaties vinden het teleurstellend dat de komende coalitie het bedrag voor ontwikkelingssamenwerking niet zal verhogen. Verder noemen ze het een slechte zaak dat het ministerschap voor Ontwikkelingssamenwerking wordt afgeschaft.

De organisaties, waaronder het Aids Fonds, Stop aids now!, Hivos en ICCO, vinden dat er meer moet worden uitgetrokken om de wereldwijde aids-epidemie te bestrijden. Door de ziekte zal de armoede in de wereld alleen maar toenemen, veronderstellen de organisaties. Zij vinden dat Nederland leiderschap moet tonen door de bijdrage voor ontwikkelingssamenwerking van 0,8 tot 1 procent van het bruto nationaal product te verhogen.

Het Amerikaanse wetenschappelijk tijdschrift New England Journal of Medicine heeft een studie over aids die het in 1998 heeft gepubliceerd, alsnog ingetrokken. Dat is bij het gezaghebbende tijdschrift hoogst ongebruikelijk.

Een redacteur schrijft in de uitgave van deze week dat bij het verhaal een foto is afgedrukt die behoorde bij een studie uit 1990, maar dat ermee is geknoeid, zodat die nieuw leek. De foto is toen verschenen in een Amerikaans tijdschrift voor cardiologie. Beide studies gaan over aids en het hart. De hoofdredactie van de New England Journal vindt dat er reden is om de hele studie in twijfel te trekken nu is gebleken dat iets eraan niet klopt. De foto is genomen door een microscoop en toont het aids-virus in cellen van de hartspier. Volgens hoofdredacteur Gregory Curfman zijn de patronen op dergelijke foto’s net zo individueel als een vingerafdruk.