Kerk & religie

„Het sola fide stuit op dovemansoren”

NIJKERK - Valt aan niet-kerkelijke Nederlanders uit te leggen wat ”geloof alleen” betekent? „Nee”, zegt dr. H. A. Bakker, docent theologie aan de Evangelische Theologische Hogeschool (ETH) in Ede. „Jawel”, meent drs. W. Dekker, studiesecretaris van de hervormde bond voor inwendige zending (IZB). Het vraagstuk kwam dinsdagavond in Nijkerk aan de orde tijdens een door de IZB georganiseerde bezinningsavond.

Van een medewerker
17 May 2006 11:34Gewijzigd op 14 November 2020 03:45
NIJKERK – De IZB hield gisteravond in Nijkerk een bezinningsavond over ”Groeiende bomen en diepe wortels. Over de McDonaldisering van het geloof”. Sprekers waren dr. H. A. Bakker en drs. W. Dekker. Foto Piebe Bakker
NIJKERK – De IZB hield gisteravond in Nijkerk een bezinningsavond over ”Groeiende bomen en diepe wortels. Over de McDonaldisering van het geloof”. Sprekers waren dr. H. A. Bakker en drs. W. Dekker. Foto Piebe Bakker

Dr. Bakker sprak over ”Groeiende bomen en diepe wortels. Over de McDonaldisering van het geloof”. Drs. Dekker gaf een reactie.Dr. Bakker keerde zich tegen grote snelgroeiende kerken zoals Willow Creek, die volgens hem wel aansluiten bij het gevoel van postmoderne mensen, maar heel oppervlakkig zijn. Hij noemde die kerken McChurch, een reuzenboom zonder stevige wortels.

Tegelijkertijd had hij kritiek op de Reformatie. „Gelovigen begrijpen Nederlandse reformatorische tradities al nauwelijks, laat staan ongelovigen. Het reformatorische ”geloof alleen” stuit op dovemansoren. Weinig trouwe kerkgangers menen nog door eigen gerechtigheid in de hemel te komen.

Wie anno 2006 naar de kerk gaat, wil over het algemeen daar zijn of haar Heer in geloof ontmoeten. Goede werken worden meestal in dankbaarheid verricht. Reformatorische kerken die niet verder kijken dan de Reformatie worden als vreemde zwerfstenen uit een ver verleden in de hoek van de curiosa gezet.”

Dr. Bakker meent dat het onjuist is om de apostel Paulus door een lutherse bril te lezen. „De tegenstelling van geloof en werken die Luther maakte, is niet helemaal de discussie die Paulus te voeren had.”

Naar zijn mening waren de afgelopen eeuwen de middeleeuwen van het protestantisme. Het is juist de verdienste van de evangelische beweging en de kerken die zich op dat platform begeven dat in de afgelopen decennia naar nieuwe wegen is gezocht om als kerkelijk Nederland de handen ineen te slaan en te komen tot een goede bezinning.

De theologiedocent pleitte voor een grondige paradigmaverschuiving. Hij wil terug naar de Vroege Kerk. Mooie dingen van de Vroege Kerk vindt hij het kritisch-apologetisch gesprek met de cultuur en de geestelijke „power encounter” (de botsing met de heidense omgeving).

Daarmee begeeft dr. Bakker zich naar eigen zeggen in het spoor van Amerikaanse ”younger evangelicals”, een generatie evangelische leiders die vanuit een postmodern bewustzijn op zoek is naar de kerk van de toekomst. Deze voorgangers kiezen voor authenticiteit, gemeenschap en sociale actie en ze zijn sterk visueel en liturgisch ingesteld. Beleving en contemplatie zijn, aldus dr. Bakker, dominant aanwezig in de vele kerken die deze ”young evangelicals” in de VS gesticht hebben. Ze werken veel met stiltes, liturgie en symbolen.

Dr. Bakker kreeg een weerwoord van drs. Dekker, die zei dat de kerken niet zomaar kunnen teruggaan naar het gedachtegoed van de Vroege Kerk. „Toen was het geloof kersvers en dat is nu niet meer zo.”

Bovendien heeft de verlichting gezorgd voor een ander wereldbeeld, aldus drs. Dekker. Hij meent dat we niet om de Reformatie heen kunnen. De Reformatie is „een door de Geest aangebrachte verdieping in de christianisering van Europa.”

Drs. Dekker gelooft niet dat de drie sola’s van de Reformatie -sola gratia, sola fide en sola Scriptura- hun waarde hebben verloren. „In de destijds gevoerde polemiek werd de ontdekking gedaan dat het sola gratia een leeswijzer bij de heilige Schrift is die voor elke tijd opnieuw actueel is.”

Reformatorisch geloven heeft volgens hem juist een grote missionaire kracht. Het ”geloof alleen” gaat over het geloven in de onvoorwaardelijke genade van God en dat is ook voor Nederlanders van nu belangrijk, aldus drs. Dekker.

Hij vroeg zich af of het ”sola Scriptura” bij de ”younger evangelicals” met hun nadruk op symbolen en rituelen wel in goede handen is.

Tijdens de bespreking spitste de discussie zich toe op het gebruik van symbolen. Dr. Bakker vertelde dat hij als toepassing van een preek de nagemaakte muren van Jericho had laten omvallen.

Eens gebruikte hij een voorbeeld van het werk van de Geest. Een jongeman liep door de kracht van de wind van de Geest achteruit op het podium en greep zich vast aan het kruis. Dr. Bakker: „Het Woord kan snel verdwijnen, het symbool blijft de mensen bij.”

Drs. Dekker: „Het werkt alleen goed als de preek glashelder is. Ik vrees voor het verdwijnen van het primaat van het Woord.”

De ledenvergadering van de IZB besloot gisteravond de naam van de organisatie te veranderen in ”IZB, vereniging voor zending in Nederland”.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer