China verrast met renteverhoging
PEKING - Voor het eerst in anderhalf jaar heeft China de rente verhoogd. De onverwachte aanpassing zorgde voor koersdalingen op de financiële markten.
De maatregel heeft plaats op een moment van toenemende bezorgdheid over het snelle groeitempo van de economie, die oververhit zou kunnen raken. Waarnemers zijn er echter niet zeker van of de renteverhoging veel zal helpen.De centrale bank van China maakte donderdag bekend dat het belangrijkste rentetarief 0,27 procentpunt omhooggaat van 5,58 naar 5,85 procent. Het gaat om leningen met een looptijd van een jaar, die richtinggevend zijn voor de geld- en kapitaalmarkt. De laatste renteverhoging in China was in oktober 2004.
Van de grote economieën is die van China de snelst groeiende. Het afgelopen kwartaal liet de economie een groei zien van 10,2 procent. De groeicijfers over de afgelopen jaren zaten daar niet ver onder. Vorige week liet de regering in Peking weten de groei in bepaalde sectoren te willen afremmen. Vooral in de onroerendgoedsector is sprake van grote investeringen.
China heeft nu echter gekozen voor een algemene maatregel, waarmee de groei van de investeringen zou kunnen worden afgeremd. In het eerste kwartaal van dit jaar lagen de investeringen 70 procent hoger dan in dezelfde periode vorig jaar. Gezien de geringe omvang van de renteverhoging verwachten waarnemers dat het effect van de maatregel niet al te groot zal zijn. Omdat er in China sprake is van lage inflatie (op jaarbasis 0,8 procent), lag een renteverhoging niet voor de hand.
Een maatregel die wellicht meer vaart uit de economie van China zou kunnen halen, is een opwaardering van de Chinese munteenheid, de yuan. Afgelopen weekeinde deden de rijke landen van de G-7 een oproep aan China om de waarde van de munt te laten stijgen. Zo’n stap kan de wereldeconomie meer in evenwicht brengen. Voor China zou een duurdere yuan tot een kleinere export kunnen leiden, en zo ook tot een lagere economische groei.
De onverwachte renteverhoging zorgde donderdag op de westerse effectenbeurzen voor koersdalingen. Vooral fondsen uit de grondstoffensector gingen omlaag. De renteverhoging zou de vraag naar hun producten kunnen doen verminderen. Juist in China is veel behoefte aan grondstoffen als metaal en olie.
De koersdalingen werden beperkt door uitlatingen van de voorzitter van de Amerikaanse centrale bank, Ben Bernanke. Hij liet donderdag doorschemeren dat er mogelijk een einde komt aan de reeks renteverhogingen door het stelsel van Amerikaanse centrale banken, de Federal Reserve (Fed). Toch blijft het volgens hem essentieel om alle gevaren voor de prijsstabiliteit scherp in de gaten te houden.
Volgens Bernanke is de kans groot dat de economische groei in de Verenigde Staten later dit jaar iets afzwakt. Ook is hij redelijk optimistisch over de inflatieverwachtingen voor dit jaar. Hij waarschuwde wel dat de hoge energieprijzen een gevaar blijven vormen voor de economische activiteit en de inflatie. „Maar als de energieprijzen later dit jaar stabiliseren, zelfs op een hoog niveau, dan neemt hun kwalijke invloed op de inflatie iets af”, aldus Bernanke.
De Fed heeft het belangrijkste rentetarief in de VS sinds juni 2004 vijftien keer achtereen verhoogd. De herfinancieringsrente staat nu op 4,75 procent. Analisten verwachten dat de Fed in mei de rente verder verhoogd tot 5 procent. Ook voor eind juni wordt nog op een renteverhoging met een kwart procentpunt gerekend.
De Amerikaanse economie is sinds medio 2003 jaarlijks met ongeveer 4 procent gegroeid, aldus Bernanke. Vooral de huizenmarkt groeide explosief. Volgens de Fed-president bestaat er geen gevaar van een plotse ineenstorting van de huizenmarkt. „Deze zal waarschijnlijk geleidelijk afkoelen in plaats van scherp vertragen.”
Bernanke zei verder dat een pauze eventuele verdere renteverhogingen niet uitsluit. De Fed zal zijn beslissingen over het rentetarief dan baseren de beschikbare economische gegevens, aldus de Fed-baas.