De speciale regeringscommissaris voor jeugd– en jongerenbeleid S. van Eijck pleit hiervoor in een advies dat hij woensdag aan het kabinet heeft aangeboden.Van Eijck is aangesteld door het kabinet–Balkenende om de problemen in de jeugdzorg aan te pakken. De jeugdzorg gaat over kinderen die bijvoorbeeld ernstig worden verwaarloosd en mishandeld of ontwikkelingsproblemen hebben. Het is al jaren bekend dat de instellingen in de jeugdzorg bureaucratisch en versnipperd werken zodat kinderen en/of hun ouders vaak niet de hulp krijgen die ze nodig hebben.

De jeugdcommissaris zei woensdag bij de presentatie dat het pakket van de jeugdzorg pas over vijf jaar daadwerkelijk moet worden overgeheveld naar de gemeenten. Het gaat volgens hem om een zeer complexe operatie. De provincies zijn, aldus Van Eijck, de komende jaren hard nodig om te helpen bij de reorganisatie.

Hij wil dat een volgend kabinet de stelselwijziging voor zijn rekening neemt. Nu zou dat volgens hem te veel onrust geven.

De nieuwe minister voor Jeugdbeleid moet er volgens Van Eijck wel snel komen. Zijn voorkeur gaat uit naar een minister die behalve de portefeuille Jeugdbeleid ook nog bijvoorbeeld Onderwijs, Veiligheid of Gezondheidszorg doet. Op die manier heeft de minister Jeugdbeleid meer daadwerkelijke macht om beslissingen te nemen, zo verwacht de jeugdcommissaris.

Van Eijck wil dat gemeenten uiteindelijk een belangrijke sturende rol krijgen in de uitvoering van de zorg. Gemeenten moeten centra voor Jeugd en Gezin opzetten waar kinderen en ouders met allerlei vragen terechtkunnen. De huidige consultatiebureaus moeten de basis vormen van de centra. Vrijwel alle ouders (98 procent) komen daar met hun kinderen.

Burgers zouden daar bijvoorbeeld ook melding moeten kunnen maken van verwaarlozing of mishandeling van kinderen in hun omgeving. De medewerkers van de centra moeten dan, volgens Van Eijck, zonder onnodige rompslomp, zo snel mogelijk passende hulp bieden. De wethouders dienen erop toe te zien dat de hulp aan probleemkinderen en hun ouders na een tijdje niet verzandt zoals nu vaak gebeurt.

De provincies zijn tegen de plannen van Van Eijck. Volgens de belangenorganisatie IPO leidt een nieuwe reorganisatie alleen maar tot meer onrust en onduidelijkheid. Het IPO wijst erop dat de laatste reorganisatie na jaren van gesteggel nog maar net is afgerond.

De PvdA–fractie in de Tweede Kamer reageerde woensdag voorzichtig op het advies van Van Eijck. Volgens woordvoerster Kalsbeek is het belangrijk dat gemeenten een belangrijke rol krijgen in de jeugdzorg.

Immers, zij zitten dicht op de burgers. Maar het kan volgens haar gevaarlijk zijn om nu alweer een nieuwe stelselwijziging af te kondigen. „Misschien kun je via de bestaande regels tot hetzelfde doel komen”. Veranderingen moeten volgens haar in ieder geval „stukje bij beetje” worden doorgevoerd.

Staatssecretaris Ross van Jeugdzorg gaat de voorstellen van Van Eijck bestuderen. Ze liet vooralsnog in het midden of ze de plannen voor een stelselwijziging steunt. Wel is ze enthousiast over de voorstellen van Van Eijck voor de centra voor Jeugd en Gezin. Ze legde woensdag een bedrag van 5,5 miljoen euro op tafel om dit jaar bestaande centra voor Jeugd en Gezin (onder meer in Rotterdam) al te helpen. Volgend jaar komt daar 13 miljoen euro bij.